ZAKON

O OSIGURANjU DEPOZITA

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 61 od 18. jula 2005, 116/08, 91/10)

I. OSNOVNE ODREDBE

Član 1.

Ovim zakonom uređuje se obavezno osiguranje depozita fizičkih lica, preduzetnika i malih i srednjih pravnih lica kod banaka, radi zaštite depozita tih lica i očuvanja finansijske stabilnosti u Republici Srbiji.
Agencija nadležna za osiguranje depozita osnovana posebnim zakonom (u daljem tekstu: Agencija) je dužna da isplati depozite lica iz stava 1. ovog člana do visine osiguranog iznosa u slučaju stečaja ili likvidacije banke, u skladu sa ovim zakonom.

Član 2.

Pojedini pojmovi, u smislu ovog zakona, imaju sledeća značenja:
1) depozit je dinarsko ili devizno novčano potraživanje prema banci koje proizlazi iz novčanog depozita, uloga na štednju, bankarskog tekućeg računa ili drugog novčanog računa i na osnovu kog nastaje zakonska ili ugovorna obaveza banke na povraćaj sredstava;
2) osigurani depozit je depozit fizičkog lica, preduzetnika i malog i srednjeg pravnog lica, koji osigurava Agencija, a koji ne obuhvata depozite:
(1) pravnih ili fizičkih lica povezanih s bankom, u smislu zakona kojim se uređuju banke,
(2) koji glase na šifru ili na donosioca,
(3) nastale kao posledica pranja novca ili finansiranja terorizma, u skladu sa zakonom kojim se uređuje sprečavanje pranja novca i finansiranja terorizma;
3) osigurani iznos je iznos osiguranog depozita do 50.000 evra po deponentu, koji se utvrđuje nakon prebijanja potraživanja između deponenta i banke, i to:
(1) za dinarske depozite - u dinarskoj protivvrednosti po zvaničnom srednjem kursu koji važi na dan donošenja rešenja nadležnog suda o pokretanju stečajnog, odnosno likvidacionog postupka,
(2) za devizne depozite koji nisu izraženi u evrima - u protivvrednosti valute u kojoj su ti depoziti izraženi, po kursu evra prema toj valuti izračunatom na osnovu srednjeg zvaničnog kursa dinara prema evru i srednjeg zvaničnog kursa dinara prema toj valuti, koji važi na dan donošenja rešenja nadležnog suda o pokretanju stečajnog, odnosno likvidacionog postupka;
4) banka ima značenje utvrđeno u zakonu kojim se uređuju banke;
5) (brisana)
6) preduzetnik ima značenje utvrđeno u zakonu kojim se uređuju privredna društva;
7) mala i srednja pravna lica imaju značenje utvrđeno u zakonu kojim se uređuju računovodstvo i revizija.

Član 3.

Banka je dužna da depozite fizičkih lica, preduzetnika i malih i srednjih pravnih lica osigura kod Agencije.
Filijala domaće banke u inostranstvu dužna je da, na osnovu odluke Narodne banke Srbije, depozite fizičkih lica osigura kod Agencije u slučaju:
1) kada u zemlji u kojoj obavlja delatnost nije osigurala depozite;
2) kada je u zemlji u kojoj obavlja delatnost osigurala depozite, a Narodna banka Srbije utvrdi da je taj sistem nepovoljniji za deponenta od sistema osiguranja depozita utvrđenog ovim zakonom.

Član 4.

Agencija osigurava depozite do visine osiguranog iznosa.
Osigurani iznos utvrđen ovim zakonom, Vlada može povećati po prethodno pribavljenom mišljenju Narodne banke Srbije i Agencije o tome da je to povećanje neophodno radi očuvanja finansijske stabilnosti.
Za obaveze iz stava 1. ovog člana jemči Republika Srbija.
Da bi osigurala stabilnost finansijskog sistema, Vlada može, na predlog ministarstva nadležnog za poslove finansija, odnosno Narodne banke Srbije ili Agencije, a uz prethodno pribavljeno mišljenje ostale dve navedene institucije kada nisu predlagači, doneti odluku kojom će u određenom vremenskom periodu obezbediti veću zaštitu deponenata (povećanje osiguranog iznosa i/ili proširenje kruga deponenata čiji se depoziti smatraju osiguranim).

Član 5.

Agencija donosi propise za koje je zakonom ovlašćena.

Član 6.

Agencija i Narodna banka Srbije dužne su da razmenjuju informacije u vezi sa osiguranjem depozita.
Narodna banka Srbije dužna je da blagovremeno obavesti Agenciju o preduzetim merama u postupku kontrole boniteta i zakonitosti poslovanja banaka.

II. FOND ZA OSIGURANjE DEPOZITA

Član 7.

Radi obezbeđenja sredstava za osiguranje depozita Agencija obrazuje poseban fond sredstava (u daljem tekstu: fond za osiguranja depozita).
Fond za osiguranje depozita obrazuje se od: premija za osiguranje depozita koje plaćaju banke, prihoda od ulaganja sredstava fonda za osiguranje depozita, sredstava ostvarenih naplatom potraživanja Agencije iz stečajne, odnosno likvidacione mase banke po osnovu osiguranih iznosa depozita, od prodaje banke za posebne namene, naplatom potraživanja na ime osnivačkog kapitala iz stečajne ili likvidacione mase banke za posebne namene, sredstava obezbeđenih zaduživanjem, donacija i sredstava iz budžeta Republike Srbije.
Sredstva fonda za osiguranje depozita koriste se za isplatu osiguranih iznosa u slučaju stečaja ili likvidacije banke, za plaćanje administrativnih troškova u vezi sa isplatom tih iznosa i upravljanjem sredstvima fonda za osiguranje depozita, kao i za povraćaj pozajmljenih sredstava upotrebljenih za namene iz ovog stava.
Izuzetno od stava 3. ovog člana, sredstva fonda za osiguranje depozita mogu se, na osnovu akta Vlade, koristiti za obezbeđivanje finansijske podrške banci u skladu sa zakonom kojim se uređuje Agencija, kao i za osnivanje banke za posebne namene u skladu sa zakonom kojim se uređuju banke.
Sredstva fonda za osiguranje depozita ne mogu biti predmet izvršenja.

Član 8.

Agencija je dužna da novčana sredstva fonda za osiguranje depozita drži na posebnom depozitnom računu otvorenom kod Narodne banke Srbije.
Agencija dinarska sredstva fonda za osiguranje depozita, na osnovu odluke Upravnog odbora, ulaže u dužničke hartije od vrednosti koje izdaje Republika Srbija ili Narodna banka Srbije.
Na osnovu odluke Upravnog odbora Agencije i ugovora zaključenog sa Agencijom i po nalogu Agencije, Narodna banka Srbije, u svoje ime a za račun Agencije, devizna sredstva fonda za osiguranje depozita ulaže u strane hartije od vrednosti ili ih polaže kao depozit kod stranih banaka, u skladu s politikom upravljanja deviznim rezervama.
Sredstva fonda za osiguranje depozita ulažu se na način kojim se umanjuje rizik, održava likvidnost ovog fonda i ostvaruju odgovarajući prihodi.

III. PREMIJE OSIGURANjA

Član 9.

Banka je dužna da Agenciji plaća premiju za osiguranje depozita (u daljem tekstu: premija), na način i u rokovima koje propiše Agencija.
Agencija može utvrditi premiju osiguranja u skladu sa ukupnim stanjem rizika u banci.
Banka je dužna da Agenciji dostavlja mesečne izveštaje o ukupnim i osiguranim depozitima, kao i druge podatke koji Agenciji mogu biti potrebni za obavljanje njenih zakonom utvrđenih poslova, na način i u rokovima koje propiše Agencija.
Agencija ili lice koje postupa u ime i za račun Agencije može izvršiti neposredni uvid u dokumentaciju banke, radi provere tačnosti dostavljenih izveštaja i podataka iz stava 3. ovog člana.
Banka je dužna da