ZAKON

O OZNAKAMA GEOGRAFSKOG POREKLA

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 18 od 26. marta 2010)

I. OSNOVNE ODREDBE

Predmet

Član 1.

Ovim zakonom uređuju se način sticanja i pravna zaštita oznaka geografskog porekla.
Oznake geografskog porekla su ime porekla i geografska oznaka.
Oznake geografskog porekla koje su za teritoriju Republike Srbije registrovane na osnovu Lisabonskog aranžmana o zaštiti imena porekla i njihovom međunarodnom registrovanju (u daljem tekstu: "Lisabonski aranžman"), imaju na teritoriji Republike Srbije isto dejstvo kao da su direktno prijavljene i registrovane u Republici Srbiji.
Odredbe ovog zakona ne primenjuju se na vino i rakiju i druga alkoholna pića u delu u kome su sticanje i sistem zaštite, kao i ostvarivanje prava korišćenja oznake geografskog porekla na tim proizvodima uređeni posebnim propisima.

Upotreba oznaka geografskog porekla

Član 2.

Oznake geografskog porekla upotrebljavaju se za obeležavanje prirodnih, poljoprivrednih, prehrambenih i industrijskih proizvoda, proizvoda domaće radinosti i usluga.

Pojam imena porekla

Član 3.

Ime porekla je geografski naziv zemlje, regiona, ili lokaliteta, kojim se označava proizvod koji odatle potiče, čiji su kvalitet i posebna svojstva isključivo ili bitno uslovljeni geografskom sredinom, uključujući prirodne i ljudske faktore i čija se proizvodnja, prerada i priprema u celini odvijaju na određenom ograničenom području.

Pojam geografske oznake

Član 4.

Geografska oznaka je oznaka koja identifikuje određeni proizvod kao proizvod poreklom sa teritorije određene zemlje, regiona ili lokaliteta sa te teritorije, gde se određeni kvalitet, reputacija ili druge karakteristike proizvoda suštinski mogu pripisati njegovom geografskom poreklu i čija se proizvodnja i/ili, prerada i/ili priprema odvijaju na određenom ograničenom području.

Tradicionalni i istorijski nazivi

Član 5.

Oznaka geografskog porekla je i naziv koji nije geografski naziv određene zemlje, regiona ili lokaliteta, a koji je dugom upotrebom u prometu postao opštepoznat kao tradicionalni naziv proizvoda koji potiče sa tog područja, ili je u pitanju istorijski naziv tog područja, ako ispunjava uslove iz čl. 3. ili 4. ovog zakona.

Homonimni nazivi

Član 6.

Ako su nazivi dva ili više mesta odakle proizvod potiče identični, ili gotovo identični u pisanom ili izgovorenom obliku (homonimni nazivi), zaštita takvih geografskih naziva biće priznata svim zainteresovanim licima koja ispunjavaju uslove propisane ovim zakonom, na osnovu principa pravednog i ravnopravnog tretiranja proizvođača na tržištu i istinitog obaveštavanja potrošača, osim kada to može da izazove zabunu u javnosti o tačnom geografskom poreklu proizvoda.

Poreklo sirovine

Član 7.

Proizvod može izuzetno da se zaštiti imenom porekla ako ima dokazano tradicionalno obeležje, visoku reputaciju i dobro je poznat i kada sirovina za proizvodnju tog proizvoda potiče sa područja različitog ili šireg od područja prerade, ako je područje proizvodnje sirovine ograničeno i postoje posebni uslovi za proizvodnju te sirovine, kao i sistem inspekcijske kontrole koji obezbeđuje nadzor nad ispunjavanjem posebnih uslova za proizvodnju sirovina.
U slučaju poljoprivrednih i prehrambenih proizvoda, sirovinama se smatraju samo žive životinje, meso i mleko.
Uslove, način i postupak inspekcijske kontrole sirovina za proizvodnju poljoprivrednih i prehrambenih proizvoda sa oznakom geografskog porekla, propisuje ministar nadležan za poslove poljoprivrede.

Nazivi koji se ne mogu zaštititi

Član 8.

Oznakom geografskog porekla ne može da se zaštiti naziv:
1) čije je objavljivanje ili upotreba protivna javnom poretku ili prihvaćenim moralnim principima;
2) koji predstavlja ime zaštićene biljne sorte ili životinjske vrste, ukoliko može da stvori zabunu kod potrošača u pogledu stvarnog porekla proizvoda;
3) čiji izgled ili sadržaj može da stvori zabunu kod potrošača u pogledu prirode, porekla, kvaliteta, načina proizvodnje ili drugih karakteristika proizvoda;
4) koji je istovetan ili bitno sličan ranije registrovanom žigu, ukoliko s obzirom na reputaciju, poznatost i dužinu upotrebe tog žiga postoji mogućnost nastanka zabune kod potrošača u pogledu proizvođačkog porekla proizvoda;
5) koji predstavlja tačan naziv zemlje, regiona ili lokaliteta sa koga proizvod potiče, ali koji kod potrošača izaziva lažnu predstavu da proizvod potiče iz druge zemlje, regiona ili lokaliteta;
6) koji je usled dugotrajne upotrebe postao generičan, odnosno uobičajen naziv za označavanje određenog proizvoda;
7) koji nije zaštićen, ili je prestao da bude zaštićen u zemlji porekla, ili koji je prestao da se koristi u toj zemlji.

II. POSTUPAK ZAŠTITE

Zaštita oznaka geografskog porekla

Član 9.

U prvom stepenu pravna zaštita oznaka geografskog porekla ostvaruje se u upravnom postupku koji vodi organ državne uprave nadležan za poslove intelektualne svojine (u daljem tekstu: organ nadležan za poslove intelektualne svojine).

Takse i troškovi postupka

Član 10.

U upravnom postupku pred organom nadležnim za poslove intelektualne svojine plaćaju se takse i naknade troškova postupka, saglasno posebnim propisima kojima se uređuju administrativne takse i naknade troškova postupka i troškova za pružanje informacionih usluga.

Registri

Član 11.

Organ nadležan za poslove intelektualne svojine vodi Registar prijava za priznavanje oznaka geografskog porekla, Registar prijava za priznavanje statusa ovlašćenog korisnika oznake geografskog porekla, Registar oznaka geografskog porekla i Registar ovlašćenih korisnika oznake geografskog porekla.
Registar prijava za priznavanje oznaka geografskog porekla sadrži: broj i datum podnošenja prijave; podatke o podnosiocu prijave; podatke o punomoćniku ako se prijava podnosi preko punomoćnika; naznačenje da li je u pitanju prijava za priznavanje imena porekla ili geografske oznake; geografski naziv, odnosno oznaku koja se štiti oznakom geografskog porekla; naziv područja ili mesta iz kog potiče proizvod koji se obeležava oznakom geografskog porekla; naznačenje vrste proizvoda koji se obeležava oznakom geografskog porekla; registarski broj oznake geografskog porekla; podatke o statusnim promenama nastalim kod podnosioca prijave; podatke o načinu okončanja upravnog postupka; podatke o promenama nastalim u toku upravnog postupka.
Registar prijava za priznavanje statusa ovlašćenog korisnika oznake geografskog porekla sadrži: broj i datum podnošenja prijave; podatke o podnosiocu prijave; podatke o punomoćniku ako se prijava podnosi preko punomoćnika; naznačenje da li se prijava odnosi na priznavanje statusa ovlašćenog korisnika imena porekla ili geografske oznake; geografski naziv, odnosno oznaku koja se štiti oznakom geografskog porekla; naziv područja ili mesta u kome se obavlja određena delatnost, odnosno proizvodi određeni proizvod koji se obeležava oznakom geografskog porekla; naznačenje vrste proizvoda koji se obeležava oznakom geografskog porekla; registarski broj, odnosno broj prijave za priznavanje oznake geografskog porekla na koju se odnosi prijava za priznavanje statusa ovlašćenog korisnika; registarski broj ovlašćenog korisnika oznake geografskog porekla; podatke o statusnim promenama nastalim kod podnosioca prijave; podatke o načinu okončanja upravnog postupka; podatke o promenama nastalim u toku upravnog postupka.
Registar oznaka geografskog porekla sadrži: registarski broj oznake geografskog porekla; datum upisa u registar; broj i datum podnošenja prijave za priznavanje oznake geografskog porekla; naznačenje da li je u pitanju ime porekla ili geografska oznaka; geografski naziv, odnosno oznaku koja se štiti oznakom geografskog porekla; naznačenje vrste proizvoda koji se obeležava oznakom geografskog porekla; naziv područja ili mesta iz kog potiče proizvod koji se obeležava oznakom geografskog porekla; podatke o ovlašćenim korisnicima oznake geografskog porekla; registarski broj ovlašćenih korisnika oznake geografskog porekla; podatke o prestanku, odnosno oglašavanju ništavim oznake geografskog porekla, kao i osnov prestanka, odnosno poništaja; naznačenje o tome koji delovi spisa imaju