ZAKON

O POREZU NA DODATU VREDNOST

(Objavljen u "Sl. listu SRJ", br. 74 od 25. decembra 1999; 4/2000, 9/2000, 69/2000, 70/01)

Član 1.

Ovim zakonom uređuje se porez na dodatu vrednost kao opšti i jedinstveni oblik poreza na promet proizvoda i usluga.

I. PREDMET OPOREZIVANjA

Član 2.

Na promet proizvoda i usluga koji poreski obveznik uz naknadu izvrši na teritoriji Savezne Republike Jugoslavije (u daljem tekstu: Jugoslavija), kao i na uvoz proizvoda plaća se porez na dodatu vrednost.

1. Promet proizvoda

Član 3.

Promet proizvoda predstavlja prenos prava svojine, odnosno raspolaganje ili korišćenje na opredmećenim stvarima, ako ovim zakonom nije određeno drukčije.
Prometom proizvoda smatra se:
1) promet proizvoda obavljen uz naknadu na osnovu odluke državnog organa, odnosno na osnovu zakona;
2) prodaja proizvoda po ugovoru na osnovu kojeg se pri prodaji plaća provizija;
3) predaja proizvoda na osnovu ugovora o zakupu na određeno vreme ili na osnovu ugovora o prodaji sa odloženim plaćanjem, kojima je utvrđeno da se svojina prenese najkasnije otplatom poslednje rate;
4) predaja novoizgrađenog građevinskog objekta, prenos stvarnih prava i udela na nepokretnostima;
5) raspolaganje poslovnim sredstvima poreskog obveznika od strane drugog lica, uključujući i likvidacionog i stečajnog upravnika i staratelja;
6) isporuka vode, električne energije, gasa, energije za grejanje, zamrzavanje, odnosno hlađenje;
7) razmena proizvoda za drugi proizvod ili uslugu.

Član 4.

Prometom proizvoda smatra se i:
1) rashod proizvoda (kalo, rastur, kvar i lom);
2) manjak proizvoda, osim manjka koji je nastao dejstvom više sile;
3) davanje proizvoda bez naknade (poklon, ustupanje i sl.);
4) korišćenje proizvoda za:
a) ličnu upotrebu poreskog obveznika, njegovih zaposlenih ili trećih lica;
b) svrhe koje su izvan delatnosti poreskog obveznika, uključujući i korišćenje proizvoda za reprezentaciju i propagandu;
5) korišćenje proizvoda sopstvene proizvodnje.

Član 5.

Ako više poreskih obveznika zaključi ugovore o prometu istog proizvoda i ako svaki od njih ima obavezu da preda taj proizvod (prodaja u nizu), smatra se da je promet proizvoda izvršen između tih poreskih obveznika i ako je taj proizvod neposredno predat od strane prvog poreskog obveznika poslednjem poreskom obvezniku-primaocu proizvoda.

2. Promet usluga

Član 6.

Promet usluga predstavlja obavljanje svih poslova i radnji u okviru obavljanja delatnosti uz naknadu koji nisu promet proizvoda u smislu čl. 3, 4. i 5. ovog zakona.
Prometom usluga smatra se i:
1) prenos, ustupanje i korišćenje autorskih prava, patenata, licenci, zaštitnih znakova i drugih imovinskih prava;
2) promet usluga na osnovu odluke državnog organa, odnosno na osnovu zakona;
3) korišćenje usluga poreskog obveznika za svrhe koje su izvan delatnosti poreskog obveznika;
4) razmena usluge za proizvod ili uslugu.

Član 7.

Prometom usluge smatra se i upotreba proizvoda koji su deo poslovnih sredstava poreskog obveznika za:
1) svrhe koje su izvan njegove delatnosti;
2) lične potrebe poreskog obveznika, njegovih zaposlenih ili trećih lica.
Prometom usluge smatra se i promet usluga koje poreski obveznik izvrši bez naknade za svoje lične potrebe ili za potrebe svojih zaposlenih ili trećih lica.

3. Uvoz proizvoda

Član 8.

Uvoz proizvoda je svaki unos i prijem proizvoda na teritoriju Jugoslavije.

4. Promet proizvoda i usluga u slobodnim zonama

Član 9.

Porez na dodatu vrednost ne plaća se na promet proizvoda i usluga izvršen radi obavljanja delatnosti u slobodnoj zoni.
Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana, porez na dodatu vrednost plaća se na:
1) promet proizvoda, odnosno usluga i uvoz proizvoda koji služi krajnjoj potrošnji u zoni;
2) korišćenje proizvoda ili vršenje usluga za lične potrebe poreskog obveznika, njegovih zaposlenih, ili za svrhe koje su izvan delatnosti poreskog obveznika;
3) promet proizvoda, odnosno usluga izvršen iz zone a na teritoriji Jugoslavije.

5. Statusne promene, likvidacija i stečaj

Član 10.

Prometom proizvoda smatra se i:
1) predaja proizvoda u postupku likvidacije i stečaja;
2) predaja proizvoda članovima, odnosno vlasnicima društva po završetku postupka likvidacije;
3) prodaja proizvoda u postupku prinudne naplate.
Smatra se da je promet iz stava 1. tačka 3. ovog člana izvršen neposredno između poreskog obveznika i kupca.

Član 11.

Prometom proizvoda ne smatra se:
1) ulaganje proizvoda u pravno lice ili preduzetnika;
2) promena oblika organizovanja;
3) prenos imovine pravnog lica ili preduzetnika pri spajanju ili podeli;
4) prenos imovine pravnog lica ili preduzetnika ili dela imovine na drugo pravno lice ili preduzetnika.

II. VREME I MESTO NASTANKA PORESKE OBAVEZE

Član 12.

Smatra se da je promet proizvoda izvršen u momentu prenosa prava svojine, odnosno raspolaganja ili korišćenja.
Za proizvode koji se transportuju ili odašilju na adresu primaoca ili trećeg lica koje prima proizvode po njegovom nalogu, smatra se da je promet izvršen u momentu započinjanja transporta, odnosno u momentu odašiljanja.
Promet proizvoda iz člana 3. stav 2. tačka 2. ovog zakona, smatra se izvršenim u momentu predaje proizvoda kupcu.
Promet proizvoda iz člana 3. stav 2. tačka 6. ovog zakona, smatra se izvršenim u momentu završetka perioda za koji je izdat dokument o isporuci tih proizvoda.

Član 13.

Promet usluge smatra se izvršenim u momentu izvršenja usluge.
Promet usluge koji se sastoji iz uzastopnih radnji koje čine celinu, kao i radnji koje duže traju, a fakturišu se za određen period, smatra se izvršenim u momentu kada je izdat dokument o izvršenoj usluzi (investicioni radovi, situacija, obračun telekomunikacionih usluga i sl.).

Član 14.

Porez na dodatu vrednost naplaćuje se prema mestu u kome je izvršen promet proizvoda, odnosno usluga, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

Član 15.

Mestom prometa proizvoda smatra se mesto:
1) u kome se proizvod nalazi u momentu predaje;
2) ugradnje ili sklapanja proizvoda, ako se proizvod ugrađuje ili sklapa;
3) u kome se proizvod nalazi u momentu otpočinjanja transporta ili odašiljanja.

Član 16.

Mestom prometa usluge smatra se mesto u kome poreski obveznik koji vrši uslugu, ima sedište ili stalnu poslovnu jedinicu iz koje vrši uslugu ili stalno prebivalište, ako nema sedište ili stalnu poslovnu jedinicu, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.
Ako poreski obveznik vrši usluge preko svoje stalne poslovne jedinice van mesta sedišta, mestom prometa usluge smatra se mesto u kome se nalazi stalna poslovna jedinica.
Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana, mestom prometa usluge smatra se:
1) mesto u kome se nalazi nepokretnost, ako se usluga vrši neposredno u vezi sa nepokretnostima, uključujući usluge posredovanja u prometu nepokretnosti, procene nepokretnosti, usluge pripreme, izvođenja i nadzora građevinskih radova;
2) put kojim se izvrši usluga prevoza na teritoriji Jugoslavije. Ako se izvrši usluga prevoza i na teritoriji Jugoslavije i na teritoriji druge zemlje, put izvršenja usluge prevoza smatra se samo put na teritoriji Jugoslavije;
3) mesto u kome su usluge stvarno izvršene, ako se radi o:
a) uslugama iz oblasti kulture, umetnosti, nauke, obrazovanja, informatike, sporta, zabavno - estradnih priredbi, uključujući i usluge organizatora izvršenja tih usluga, kao i dopunske usluge;
b) sporednim uslugama, kao što su usluge prevoza, utovara, istovara, pretovara i druge slične usluge;
v) uslugama procene pokretnih stvari;
g) uslugama koje se vrše na pokretnim stvarima.
Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana, mestom prometa usluge smatra se mesto u kome korisnik usluge - poreski obveznik ima sedište ili stalnu poslovnu jedinicu ili stalno prebivalište ako strano lice koje nema sedište ili stalnu poslovnu jedinicu ili stalnog zastupnika u Jugoslaviji izvrši uslugu:
1) prenosa i korišćenja imovinskih prava;
2) ekonomske propagande;
3) savetnika, inženjera, advokata i notara, revizora i računovođa, tumača, prevodilaca i sličnih usluga i računarskih usluga i davanja informacija;
4) bankarskih i finansijskih usluga, osim zakupa trezora, i usluga osiguranja i reosiguranja;
5) posredovanja u vezi sa radnom snagom;
6) telekomunikacijskih usluga;
7) zakupa pokretnih stvari, osim zakupa prevoznih sredstava;
8) posredovanje u vezi sa uslugama iz ovog stava koje vrše posrednici u ime i za račun naručioca.
Ako uslugu iz stava 4. ovog člana izvrši poreski obveznik sa sedištem u Jugoslaviji za naručioca - strano lice koji u Jugoslaviji nema sedište ili stalnu poslovnu jedinicu niti stalnog zastupnika, mestom prometa usluge smatra se mesto u kome je sedište ili stalna poslovna jedinica naručioca usluge.
Telekomunikacijske usluge iz stava 4. tačka 6. ovog člana su prenos, emitovanje ili prijem znakova, signala, pisane reči, slike, zvuka ili informacija putem žičanih, radijskih, optičkih ili drugih elektromagnetnih sistema, uključujući i prenos prava na korišćenje sredstava za taj prenos, emitovanje, prijem ili za