ZAKON

O POŠTANSKIM USLUGAMA

(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 18 od 24. februara 2005, 30/10)

I. OSNOVNE ODREDBE

Član 1.

Ovim zakonom uređuje se obavljanje poštanskih usluga.

Član 2.

Poštanske usluge se obavljaju na osnovu ugovora, u skladu sa zakonom, opštim uslovima za obavljanje poštanskih usluga, posebnim uslovima za obavljanje poštanskih usluga i drugim aktima poštanskih operatora, kao i na osnovu međunarodnih konvencija, ugovora, sporazuma i drugih međunarodnih akata.

Član 3.

Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeće značenje:
1) poštanske usluge su usluge koje obuhvataju prijem, prenos i uručenje poštanskih pošiljaka. Prenos poštanskih pošiljaka podrazumeva tehnološke procese kod poštanskog operatora od mesta prijema do mesta uručenja poštanske pošiljke;
2) univerzalna poštanska usluga predstavlja skup poštanskih usluga koje se konstantno obavljaju na teritoriji Republike Srbije, pod jednakim uslovima za sve korisnike, u okviru propisanog kvaliteta i po pristupačnim cenama;
3) rezervisane poštanske usluge su usluge koje država garantuje poštanskom operatoru univerzalne poštanske usluge, kao ekskluzivna prava u okvirima određenog limita po masi i ceni;
4) nerezervisane poštanske usluge obuhvataju:
- poštanske usluge iz domena univerzalne poštanske usluge koje prevazilaze utvrđene limite po masi i/ili ceni za rezervisane usluge i
- sve druge poštanske usluge, uključujući i usluge dodatne vrednosti;
5) usluge dodatne vrednosti su poštanske usluge komercijalnog servisa koje imaju posebne zahteve u pogledu kvaliteta (vreme i mesto prijema i uručenja, brzina prenosa, elektronsko praćenje pošiljaka od prijema do uručenja i dr.) i načina prenosa čime se mogu označiti kao kurirske, ekspresne, ubrzane i sl.;
6) poštanske pošiljke su pismonosne pošiljke i uputnice, u klasičnoj ili elektronskoj formi i paketi, na kojima je označena adresa ili koje su na drugi način označene tako da se nesporno može utvrditi primalac;
7) pismonosne pošiljke su pošiljke koje podrazumevaju: korespondenciju, štampane stvari, robu i druge predmete;
8) korespondencija je prepiska između pošiljaoca i primaoca;
8a) štampane stvari su pismonosne pošiljke koje sadrže knjige, novine, časopise i druge štampane sadržaje koji nemaju značaj poslovnog komuniciranja i odštampane su na papiru, kartonu ili drugom materijalu;
9) sekogram je otvorena poštanska pošiljka čija je sadržina prilagođena i namenjena slepim licima;
10) uputnica je dokument koji služi kao osnov za isplatu novčanog iznosa primaocu;
11) paketi su pošiljke, pakovane na propisan način koje sadrže robu i druge predmete i imaju na pošiljci ili dokumentu koji prati pošiljku, opis sadržine;
12) registrovane pošiljke su pošiljke o kojima poštanski operator vodi posebnu evidenciju i izdaje potvrdu o prijemu;
13) preporučene pošiljke su registrovane pošiljke za koje korisnik usluge može da dobije, na svoj zahtev, dokaz o uručenju;
14) vrednosne pošiljke su registrovane pošiljke koje su osigurane do visine vrednosti označene od strane pošiljaoca;
15) otkupna pošiljka je pošiljka koja se uručuje primaocu uz prethodnu naplatu otkupnog iznosa u korist pošiljaoca te pošiljke;
16) elektronski servisi su usluge koje obuhvataju prijem, prenos i uručenje elektronskim putem svih elektronski sertifikovanih poštanskih pošiljaka;
17) elektronski potpis je skup podataka u elektronskom obliku koji su pridruženi ili su logički povezani sa elektronskim dokumentom i koji služe za identifikaciju potpisnika;
18) kvalifikovani elektronski potpis je elektronski potpis kojim se pouzdano garantuje identitet potpisnika i integritet elektronskih dokumenata i onemogućava naknadno poricanje odgovornosti za njihov sadržaj;
19) elektronski sertifikat je elektronski dokument kojim se potvrđuje veza između podataka za proveru elektronskog potpisa i identiteta potpisnika;
20) poštanski operator je domaće ili strano lice koje je neposredni davalac poštanskih usluga;
21) javni poštanski operator je davalac poštanskih usluga sa obavezom pružanja univerzalne poštanske usluge i ekskluzivnim pravom na obavljanje rezervisanih usluga;
22) licenca je dozvola kojom se odobrava obavljanje univerzalne poštanske usluge;
23) odobrenje je dozvola kojom se odobrava obavljanje nerezervisanih poštanskih usluga;
24) opšti uslovi za obavljanje poštanskih usluga su uslovi pod kojima poštanski operatori obavljaju poštanske usluge;
25) posebni uslovi za obavljanje poštanskih usluga su uslovi poštanskog operatora usaglašeni sa zakonom i međunarodnim standardima i javno su objavljeni;
26) identifikacioni znak je grafički simbol i/ili skup karaktera koji na jedinstven način identifikuju određenog poštanskog operatora;
27) adresni kod je niz karaktera koji jednoznačno određuje adresu primaoca, jedinstven za teritoriju Republike Srbije;
28) poštarina je cena koju plaća korisnik za izvršenje poštanske usluge. Poštarina za prenos poštanske pošiljke ne uključuje poštarinu po vrednosti;
29) tarifni stav je unapred određena kategorija poštanskih pošiljaka za koje poštanski operator utvrđuje cenu;
30) poštansku mrežu sačinjavaju jedinice poštanske mreže i resursi koje poštanski operator koristi u obavljanju poštanskih usluga;
31) jedinica poštanske mreže je mesto gde se obavljaju poštanske usluge; jedinica poštanske mreže javnog poštanskog operatora mora biti definisana nazivom i poštanskim brojem;
32) poštanski sandučić je sredstvo poštanske mreže za prijem neregistrovanih poštanskih pošiljaka;
33) kućni sandučić je sredstvo poštanske mreže za uručenje poštanskih pošiljaka;
34) tajnost podataka podrazumeva zaštitu ličnih podataka, poverljivost prenetih ili memorisanih podataka i zaštitu privatnosti;
35) korisnik poštanske usluge je pošiljalac ili primalac;
36) pošiljalac je lice koje zahteva izvršenje poštanske usluge;
37) primalac je lice kome je upućena poštanska pošiljka.

Član 4.

Načela na kojima se zasniva uređivanje odnosa u oblasti poštanskih usluga su:
1) obavljanje univerzalne poštanske usluge propisanog kvaliteta i po pristupačnim cenama za sve korisnike na teritoriji Republike Srbije;
2) zaštita interesa korisnika poštanskih usluga;
3) stvaranje uslova za zadovoljavanje potreba korisnika za poštanskim uslugama;
4) obezbeđivanje maksimalnog kvaliteta poštanskih usluga;
5) nepovredivost poštanskih pošiljaka i tajnost podataka;
6) podsticanje konkurencije na tržištu poštanskih usluga;
7) obezbeđivanje uslova za razvoj poštanskih usluga;
8) usklađivanje regulative u oblasti poštanskih usluga sa međunarodnom regulativom;
9) savesnost i poštenje.

Član 5.

U obavljanju i korišćenju poštanskih usluga i ostvarivanju međusobnih prava i obaveza koje iz toga proizlaze, poštanski operatori i korisnici poštanskih usluga pridržavaju se načela savesnosti i poštenja. Poštanski operatori su dužni da preduzmu potrebne organizacione, tehnološke i druge mere u cilju obavljanja kvalitetne poštanske usluge.

Član 6.

Poštanski operatori su dužni da pri obavljanju poštanskih usluga postupaju u skladu sa svojim posebnim uslovima, obezbede nepovredivost poštanskih pošiljaka i tajnost podataka.
Svi davaoci poštanskih usluga i njihovi zaposleni dužni su da čuvaju tajnost, a ova obaveza ostaje i u slučaju prestanka njihovog radnog odnosa kod davaoca poštanskih usluga.
Načelo nepovredivosti tajnosti poštanskih pošiljaka može se narušiti samo