ZAKON
O PREUZIMANjU AKCIONARSKIH DRUŠTAVA
(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 46 od 2. juna 2006, 107/09, 99/11)
I. OSNOVNE ODREDBE
Predmet uređivanja zakona
Član 1.
Ovim zakonom uređuju se uslovi i postupak za preuzimanje akcionarskih društava čije je sedište u Republici Srbiji (u daljem tekstu: Republika), prava i obaveze učesnika u postupku preuzimanja i nadzor nad sprovođenjem postupka preuzimanja akcionarskih društava.
Pojmovi
Član 2.
Pojedini pojmovi, u smislu ovoga zakona, imaju sledeća značenja:
1) ciljno društvo je akcionarsko društvo u smislu zakona kojim se uređuju privredna društva i koje ispunjava bar jedan od sledećih uslova:
(1) čijim se akcijama trguje na regulisanom tržištu, odnosno multilateralnoj trgovačkoj platformi (u daljem tekstu: MTP) u Republici u smislu zakona kojim se uređuje tržište kapitala;
(2) koje ima više od 100 akcionara svakog poslednjeg dana u tri uzastopna meseca, kao i ukupni kapital od najmanje 3.000.000 evra u dinarskoj protivvrednosti;
2) ponuda za preuzimanje je javna ponuda upućena svim akcionarima ciljnog društva za kupovinu svih akcija koje su izdate s pravom glasa, uz uslove i na način određen ovim zakonom;
2a) ponuda za preuzimanje može istovremeno biti upućena i za sticanje preferencijalnih akcija u smislu zakona kojim se uređuju privredna društva (u daljem tekstu: preferencijalne akcije);
3) sticalac je fizičko ili pravno lice koje stiče ili je steklo akcije ciljnog društva koje daju pravo glasa;
4) ponuđač je fizičko ili pravno lice, koje je, pod uslovima predviđenim odredbama ovoga zakona, obavezno da objavi ponudu za preuzimanje (obavezna ponuda) ili namerava da izvrši preuzimanje i u tom cilju objavi ponudu za preuzimanje, iako to nije obavezno da učini prema odredbama ovog zakona (dobrovoljna ponuda); društvo za upravljanje može za račun dobrovoljnog penzijskog, odnosno investicionog fonda biti sticalac, odnosno ponuđač u smislu ovog zakona, i na njega se primenjuju sve odredbe ovog zakona koje važe za fizička i pravna lica, kao i odredbe zakona kojima se uređuju investicioni, odnosno dobrovoljni penzijski fondovi;
5) akcije s pravom glasa su obične akcije ciljnog društva u smislu zakona kojim se uređuju privredna društva (u daljem tekstu: akcije s pravom glasa);
6) akcionar ciljnog društva je zakoniti imalac akcija u smislu zakona kojim se uređuje tržište kapitala;
7) privilegovana informacija je insajderska informacija u smislu zakona kojim se uređuje tržište kapitala;
8) Centralni registar, depo i kliring hartija od vrednosti (u daljem tekstu: Centralni registar) je pravno lice čije su poslovanje i nadležnost uređeni zakonom kojim se uređuje tržište hartija od vrednosti i ovim zakonom;
9) Komisija za hartije od vrednosti (u daljem tekstu: Komisija) je pravno lice čija je nadležnost uređena zakonom kojim se uređuje tržište hartija od vrednosti i ovim zakonom.
Kada ciljno društvo nema upravni odbor u skladu sa zakonom kojim se uređuju privredna društva, odredbe ovog zakona o pravima i obavezama upravnog odbora shodno se primenjuju na odgovarajuće organe društva propisane zakonom kojim se uređuju privredna društva.
Opšta načela
Član 3.
Opšta načela ovog zakona su sledeća:
1) svi akcionari ciljnog društva imaju ravnopravan položaj u postupku preuzimanja;
2) ako lice stekne kontrolu nad društvom, ostali akcionari moraju biti zaštićeni tako da mogu pod istim uslovima da prodaju svoje akcije ponuđaču;
3) akcionari ciljnog društva moraju biti potpuno, tačno i blagovremeno obavešteni o ponudi za preuzimanje, kako bi imali dovoljno vremena da ispravno ocene ponudu, definišu svoje interese i donesu odluku o prihvatanju ili odbijanju ponude za preuzimanje;
4) uprava ciljnog društva je dužna da u toku sprovođenja postupka preuzimanja postupa u najboljem interesu akcionara ciljnog društva;
5) ponuđač i ciljno društvo su dužni da postupak preuzimanja sprovedu u najkraćem mogućem roku, kako ciljno društvo ne bi duže vremena od opravdanog bilo sprečeno u svom poslovanju;
6) ponuđač i druga lica koja učestvuju u postupku preuzimanja ne smeju svojim delovanjem na tržištu izazvati poremećaje koji bi za posledicu imali veštačko podizanje ili smanjivanje cena akcija ciljnog društva.
Zajedničko delovanje
Član 4.
Lica koja zajednički deluju su lica koja sarađuju međusobno ili sa ciljnim društvom, na osnovu sporazuma, izričitog ili prećutnog, usmenog ili pismenog, čiji je cilj sticanje akcija s pravom glasa, usklađeno ostvarivanje prava glasa ili sprečavanje drugog lica u sprovođenju postupka preuzimanja.
Za sledeća lica se smatra da deluju zajednički:
1) lica koja povezuju okolnosti u vezi sa sticanjem akcija, kao što su:
- vreme ili period u kome su sticala akcije,
- mesto sticanja,
- način sticanja,
- odredbe ugovora o sticanju,
- vrednost stečenih akcija,
- druge okolnosti koje su dovele do sticanja akcija koje ukazuju na usklađenost u sticanju ili zajedničkoj nameri lica;
2) članovi upravnog i nadzornog odbora društava koja deluju zajednički;
3) članovi upravnog i nadzornog odbora sa društvima u kojima vrše navedene funkcije;
4) lica koja su na skupštini ciljnog društva predlagala imenovanje ili razrešenje članova upravnog ili nadzornog odbora, ili druge odluke, za čije donošenje je potrebna kvalifikovana većina prisutnih glasova i koja su glasala za donošenje takvih odluka.
Zajedničkim delovanjem, u smislu ovog zakona, smatra se i kada društvo za upravljanje upravlja sa više investicionih, odnosno dobrovoljnih penzijskih fondova.
Fizička i pravna lica deluju zajednički i kad jedno od njih, posredno ili neposredno, kontroliše drugo ili druga pravna lica.
U smislu stava 4. ovog člana, smatra se da fizičko, odnosno pravno lice kontroliše pravno lice ako ima:
1) posredno ili neposredno 25% i veće učešće u osnovnom kapitalu pravnog lica;
2) posredno ili neposredno 25% i više glasačkih prava na skupštini akcionara pravnog lica;
3) pravo upravljanja, odnosno vođenja poslovne i finansijske politike pravnog lica na osnovu ovlašćenja iz statuta, sporazuma ili ugovora;
4) posredno ili neposredno preovlađujući uticaj na vođenje poslova i donošenje odluka.
Privredna društva deluju zajednički ako su međusobno povezana u smislu ovog zakona i zakona kojim se uređuju privredna društva.
Smatra se da fizička lica deluju zajednički ako su bračni drugovi, roditelji i potomci, usvojilac i usvojenici, staralac, štićenici i potomci štićenika, srodnici do trećeg stepena srodstva u pobočnoj liniji, uključujući i srodstvo po tazbini.
Način zajedničkog delovanja
Član 5.
Uspostavljanje odnosa zajedničkog delovanja sporazumom iz člana 4. stav 1. ovog zakona izjednačeno je sa sticanjem akcija s pravom glasa.
Akcijama s pravom glasa sticaoca dodaju se akcije s pravom glasa lica koja s njim zajednički deluju.
Kad obaveza objavljivanja ponude za preuzimanje nastane uspostavljanjem odnosa zajedničkog delovanja sporazumom iz člana 4. stav 1. ovog zakona ili u slučaju kad jedno od lica koja zajednički deluju stekne akcije tako da tim sticanjem nastane obaveza objavljivanja ponude za preuzimanje, svako od tih lica obavezno je da objavi ponudu za preuzimanje pod uslovima i na način određen ovim zakonom, a smatra se da je obaveza objavljivanja ponude za preuzimanje ispunjena ako ponudu objavi bilo koje od lica koja zajednički deluju.
U slučaju iz stava 3. ovog člana, ciljno društvo ne može biti ponuđač.
Utvrđivanje broja i procenta akcija s pravom glasa
Član 5a
Pri utvrđivanju broja akcija s pravom glasa ciljnog društva koje poseduje ponuđač i lica koja s njim deluju zajednički, u skladu sa ovim zakonom, sabiraju se akcije s pravom glasa ciljnog društva:
1) koje su ta lica stekla;
2) koje su ta lica prenela na treće lice kao obezbeđenje, osim ako treće lice ima ovlašćenje da samostalno ostvaruje pravo glasa iz tih akcija nezavisno;
3) za koje je u korist tih lica uspostavljeno pravo plodouživanja;
4) koje ponuđač može steći izjavom volje kao npr. opcija za kupovinu akcija;
5) koje su tim licima poverene kao punomoćniku, ako oni mogu pravo glasa iz tih akcija ostvarivati samostalno, po svojoj oceni, bez posebnog uputstva akcionara.
U smislu ovog zakona, procenat akcija s pravom glasa u ciljnom društvu izračunava se u odnosu na sve akcije ciljnog društva koje su izdate kao akcije s pravom glasa, uključujući i sopstvene akcije ciljnog društva i akcije kod kojih je ostvarivanje prava glasa isključeno ili ograničeno zakonom ili pravnim poslom.
U smislu stava 1. tačka 1) ovog člana, smatra se da su ponuđač i lica koja s njim zajednički deluju stekli akcije s pravom glasa, kad zaključe pravni posao ili nastankom drugog pravnog osnova za prenos akcija, nezavisno od momenta prenosa akcija u Centralnom registru, kao i nezavisno od toga što je pravni posao zaključen pod odložnim uslovom.
Pod istim uslovima, smatra se da su ponuđač i lica koja s njim zajednički deluju stekli akcije s pravom glasa i kada, umesto akcija, steknu depozitne potvrde