ZAKON

O PROMETU SREDSTAVA ZA ZAŠTITU BILjA

(Objavljen u "Sl. listu SRJ", br. 57/93, 24/94 i 28/96)

I. OSNOVNE ODREDBE

Član 1.

Ovim zakonom uređuju se uslovi za stavljanje u promet sredstava za zaštitu bilja i nadzor nad stavljanjem u promet sredstava za zaštitu bilja.

Član 2.

Sredstvima za zaštitu bilja (u daljem tekstu: pesticidi) u smislu ovog zakona, smatraju se hemijski proizvodi ili proizvodi biološkog porekla namenjeni:
1) sprečavanju, suzbijanju i uništavanju organizama (insekti i pauci, stonoge, nematode, puževi, ptice, glodari, mikroorganizmi, bakterije, gljive, virusi i drugi štetni organizmi štetnih za bilje, biljne proizvode i plodove, drvo i proizvode od drveta;
2) suzbijanju ili uništavanju nepoželjnih vrsta biljaka (korov, alge, mahovine i lišajevi);
3) odbijanju štetnih insekata, ptica i glodara (repelenti);
4) izazivanju ili remećenju normalnog ponašanja insekata (feromoni);
5) delovanju na životne procese biljaka na način različit od načina delovanja sredstava za prihranjivanje (regulatori razvoja i rasta biljaka);
6) izazivanju prevremenog opadanja lišća (defolijanti);
7) ubrzanom sušenju lišća i drugih nadzemnih delova (desikanti);
8) sprečavanju rasta biljaka (retardanti);
9) sprečavanju klijanja merkantilnih biljnih delova, pojave zaperaka, proređivanje mladih plodova, preranog opadanja i lakšeg ubiranja plodova, alelopatskih efekata na biljku (alelopati);
10) zaštiti proizvoda biljnog porekla tokom skladištenja koji se primenjuju pre ili posle žetve, odnosno berbe;
11) poboljšanju delovanja pesticida (sinergisti, protektanti, ađuvanti i drugi).
Sredstvima za zaštitu bilja, u smislu ovog zakona, smatraju se i mikroorganizmi (bakterije i gljive) i virusi (u daljem tekstu: biopesticidi) koji se koriste za suzbijanje organizama štetnih za bilje i biljne proizvode.

II. USLOVI ZA STAVLjANjE PESTICIDA U PROMET

1. Opšti uslovi za stavljanje pesticida u promet

Član 3.

Pesticidi se mogu staviti u promet na teritoriji Savezne Republike Jugoslavije (u daljem tekstu: Jugoslavija) na osnovu privremene ili stalne dozvole.
Privremena dozvola izdaje se samo za pesticide koji su proizvedeni od novih aktivnih materija na osnovu rezultata ispitivanja fizičkih i hemijskih osobina, bioloških ispitivanja u trajanju od jedne godine, toksikološke ocene i potvrde o razvrstavanju u grupe otrova, kao i na osnovu stalne dozvole izdate u zemlji proizvođača ili na osnovu dozvole izdate u nekoj od evropskih zemalja ako određeni usev ili zasad nije zastupljen u zemlji proizvođača pesticida.
Stalna dozvola za pesticide proizvedene od aktivnih materija koje se već nalaze u prometu u Jugoslaviji izdaje se na osnovu rezultata ispitivanja fizičkih i hemijskih osobina i jednogodišnjih ispitivanja biološke efikasnosti pesticida.
Stalna dozvola za pesticide proizvedene od novih aktivnih materija izdaje se na osnovu rezultata ispitivanja fizičkih i hemijskih osobina, dvogodišnjih ispitivanja biološke efikasnosti pesticida, toksikološke ocene i potvrde o razvrstavanju u grupe otrova, kao na osnovu stalne dozvole izdate u zemlji proizvođača ili na osnovu dozvole izdate u nekoj od evropskih zemalja ako određeni usev ili zasad nije zastupljen u zemlji proizvođača pesticida.
Ako je za pesticid proizveden od nove aktivne materije izdata privremena dozvola, stalna dozvola se izdaje na osnovu rezultata ispitivanja fizičkih i hemijskih osobina i jednogodišnjih ispitivanja biološke efikasnosti pesticida.
Stalna dozvola za pesticide proizvedene u Jugoslaviji od aktivnih materija koje se nalaze u prometu najmanje tri godine, može se izdati domaćem proizvođaču pesticida na osnovu rezultata ispitivanja fizičkih i hemijskih osobina u jednom ovlašćenom preduzeću, a za namene utvrđene u stalnoj dozvoli za pesticid iste formulacije i istog sadržaja aktivne materije.
Stalna dozvola za stavljanje u promet pesticida čije je važenje prestalo može se obnoviti i izdati nova dozvola na osnovu rezultata ispitivanja fizičkih i hemijskih osobina u ovlašćenom preduzeću, a za namene utvrđene u prethodno izdatoj stalnoj dozvoli.

Član 4.

Savezni ministar nadležan za poslove poljoprivrede donosi rešenje o izdavanju privremene ili stalne dozvole za stavljanje pesticida u promet.

Član 5.

Privremena i stalna dozvola za stavljanje pesticida u promet čija je biološka efikasnost ispitana izdaje se na predlog Komisije za pesticide (u daljem teksu: Komisija).
Komisiju obrazuje savezni ministar nadležan za poslove poljoprivrede. Članovi Komisije imenuju se na četiri godine iz reda istaknutih naučnih i stručnih radnika iz oblasti fitofarmacije, entomologije, fitopatologije, herbologije, toksikologije, ekotoksikologije, hemije i drugih struka vezanih za problematiku pesticida.

Član 6.

Privremena dozvola za stavljanje pesticida u promet izdaje se na jednu godinu.
Stalna dozvola za stavljanje pesticida u promet izdaje se na pet godina.
Izuzetno od odredbe stava 2. ovog člana, na predlog Komisije, a zavisno od osobina pojedinog pesticida, savezni ministar nadležan za poslove poljoprivrede može odrediti i kraći rok važenja dozvole.

Član 7.

Radi naučnih i eksperimentalnih istraživanja pesticida pre njihovog stavljanja u promet, savezni ministar nadležan za poslove poljoprivrede, na zahtev preduzeća i drugog pravnog lica čija je delatnost proizvodnja pesticida, odnosno ovlašćenog zastupnika inostranog proizvođača pesticida, kao i druge ustanove koja se bavi naučnoistraživačkim radom, može izdati dozvolu za naučna i eksperimentalna istraživanja, odnosno za biološka preispitivanja pesticida.

2. Ispitivanje pesticida

Član 8.

Prijavu za ispitivanje pesticida može podneti preduzeće, odnosno drugo pravno lice čija je delatnost proizvodnja pesticida.
Inostrani proizvođač pesticida može podneti prijavu za ispitivanje pesticida preko ovlašćenog zastupnika u Jugoslaviji.

Član 9.

Prijava za ispitivanja pesticida podnosi se preduzeću, ustanovi, odnosno drugom pravnom licu koji u pogledu opreme, uređaja i kadrova ispunjava uslove propisane ovim zakonnom (u daljem tekstu: ovlašćeno preduzeće.
Ispitivanje fizičkih i hemijskih osobina i biološke efikasnosti pesticida vrši se u laboratoriji i u oglednom polju prema metodologiji i dokumentaciji koje propisuje savezni ministar nadležan za poslove poljoprivrede.
Fizičke i hemijske osobine pesticida ispituju se u jednom ovlašćenom preduzeću, a biološka efikasnost u dva ovlašćena preduzeća na različitim lokalitetima.
Ako su fizičke i hemijske osobine pesticida ispitane u postupku izdavanja privremene dozvole, u postupku izdavanja stalne dozvole za isti pesticid ta ispitivanja nisu potrebna.

Član 10.

Fizičke i hemijske osobine i biološku efikasnost pesticida ispituju ovlašćena preduzeća koja imaju:
1) stručnjake sa naučnim znanjem iz oblasti zaštite bilja u stalnom radnom odnosu;
2) stručnjake sa naučnim, odnosno istraživačkim znanjem iz oblasti hemijskih, tehnoloških ili farmaceutskih nauka u stalnom radnom odnosu;
3) tehničko osoblje za stručno izvođenje ogleda u laboratoriji i u polju;
4) opremu i uređaje za kvalitetno i kvantitativno određivanje fizičkih i hemijskih osobina pesticida;
5) opremu, uređaje i objekte za ispitivanje biološke efikasnosti pesticida.
Savezni ministar nadležan za poslove poljoprivrede, na predlog Komisije, utvrđuje da li su ispunjeni uslovi iz stava 1. ovog člana i ovlašćuje preduzeće koje ispunjava te uslove.
Spisak ovlašćenih preduzeća objavljuje se u "Službenom listu SRJ".

Član 11.

Ovlašćeno preduzeće koje vrši ispitivanje pesticida mora čuvati podatke iz prijave koje podnosilac prijave označi kao poslovnu tajnu.
Troškovi ispitivanja pesticida u postupku izdavanja privremene i stalne dozvole za njihovo stavljanje u promet, kao i u postupku ponovnog ispitivanja (obnova ili revizija dozvole) padaju na teret preduzeća, odnosno drugog pravnog lica koje je prijavilo pesticid na ispitivanje.

3. Izdavanje dozvole za stavljanje pesticida u promet

Član 12.

Radi dobijanja privremene ili stalne dozvole za stavljanje pesticida u promet, preduzeće ili drugo pravno lice koje je podnelo prijavu za