ZAKON

O SPREČAVANjU NASILjA I NEDOLIČNOG PONAŠANjA NA SPORTSKIM PRIREDBAMA

(Objavljen u "Sl. glasnik RS", br. 67 od 1. jula 2003; 101/2005, 90/07, 72/09, 111/09)

I. OSNOVNE ODREDBE

Član 1.

Ovim zakonom utvrđuju se mere za sprečavanje nasilja i nedoličnog ponašanja na sportskim priredbama i u vezi sa sportskim priredbama, kao i obaveze organizatora i ovlašćenja nadležnih organa u sprovođenju tih mera.

Član 2.

Sportske priredbe, u smislu ovog zakona, jesu sportska takmičenja i sportske manifestacije.
Organizator sportske priredbe, u smislu ovog zakona, jeste sportski savez, sportsko društvo, sportska organizacija - klub, drugo pravno ili fizičko lice koje se stalno ili povremeno bavi organizacijom sportskih priredbi, odnosno koje je preuzelo organizovanje određene sportske priredbe, ili vršenje određenih poslova u organizovanju sportske priredbe.
Vreme održavanja sportske priredbe, u smislu ovog zakona, je vremenski interval od dva časa pre početka sportske priredbe do jednog časa nakon njenog završetka, odnosno, kad se održavaju sportske priredbe povećanog rizika, vremenski interval od četiri časa pre početka sportske priredbe do četiri časa nakon njenog završetka.
Učesnici sportske priredbe, u smislu ovog zakona, jesu sva lica prisutna na sportskoj priredbi.
Sportski objekat, u smislu ovog zakona, je objekat namenjen za održavanje sportskih priredbi, koji pored sportskog terena ima prostor za gledalište i koji može imati i prateći prostor (sanitarni, garderobni, spremišni i dr.).
Sportski teren, u smislu ovog zakona, jeste prostor na kome se obavlja sportska aktivnost (sportska igra, takmičenje), kao i prostor do gledališta.
Gledalište, u smislu ovog zakona, jeste uređen prostor na sportskom objektu namenjen za smeštaj gledalaca (tribine), odnosno prostor uz sportski teren namenjen za gledaoce ako objekat nema tribine.

Član 3.

Organizator sportske priredbe, u saradnji sa ministarstvom nadležnim za unutrašnje poslove (u daljem tekstu: Ministarstvo), dužan je da osigura bezbedno održavanje sportske priredbe i da preduzime mere kojima se predupređuje i onemogućava izbijanje nasilja i nedoličnog ponašanja gledalaca.
Organizator sportske priredbe vrši kontrolu nad sprovođenjem mera utvrđenih ovim zakonom.

Član 4.

Pod nasiljem i nedoličnim ponašanjem na sportskim priredbama, u smislu ovog zakona, smatra se naročito:
1) fizički napad na učesnike sportske priredbe, odnosno fizički obračun između učesnika na sportskoj priredbi;
2) bacanje predmeta na sportski teren ili u gledalište;
3) unošenje u sportski objekat obeležja kojima se vređaju nacionalna, rasna, verska ili druga osećanja ili na drugi način izaziva mržnja ili netrpeljivosti koja može da dovede do fizičkih sukoba;
4) oštećivanje sportskog objekta, opreme, uređaja i instalacija na sportskom objektu na kome se održava sportska priredba;
5) izazivanje nereda ili uništavanje imovine prilikom dolaska, odnosno odlaska sa sportske priredbe ili u sportskom objektu, remećenje toka sportske priredbe, ugrožavanje bezbednosti učesnika sportske priredbe ili trećih lica;
6) neovlašćeni ulazak na sportski teren, odnosno u službene prostorije i službene prolaze sportskog objekta ili u deo gledališta sportskog objekta koji je namenjen protivničkim navijačima;
7) pokušaj unošenja, odnosno unošenje u sportski objekat, posedovanje ili upotreba alkohola ili drugih opojnih sredstava;
8) pokušaj unošenja, odnosno unošenje u sportski objekat ili korišćenje pirotehničkih sredstava i drugih predmeta i sredstava kojima može da se ugrozi bezbednost učesnika u sportskoj priredbi ili ometa njen tok;
9) paljenje navijačkih rekvizita ili drugih predmeta;
10) nošenje navijačkih šalova, kapa ili drugih predmeta u nameri da se skriva identitet lica.

Član 5.

Na organizovanje sportskih priredbi shodno se primenjuju i propisi o okupljanju građana.

Član 6.

Nadzor nad sprovođenjem ovog zakona vrši Ministarstvo.

II. MERE ZA SPREČAVANjE NASILjA I NEDOLIČNOG PONAŠANjA NA SPORTSKIM PRIREDBAMA

1. Preventivne mere

Član 7.

U cilju preventivnog delovanja i smanjenja rizika izbijanja nasilja i nedoličnog ponašanja gledalaca, sportski savezi, sportska društva, sportske organizacije - klubovi dužni su da:
1) podstiču organizovanje i dobro ponašanje svojih navijača i njihovih klubova;
2) ostvaruju odgovarajuće informisanje svojih navijača (sastanci sa navijačima, izdavanje biltena i dr.);
3) koordiniraju aktivnosti sa klubovima svojih navijača prilikom organizovanog odlaska na sportske priredbe na kojima su te sportske organizacije - klubovi i njihovi navijači gostujući;
4) urede sportskim pravilima iz svoje nadležnosti koje se sportske priredbe smatraju visoko rizičnim i koje mere su organizatori sportskih priredbi i drugi učesnici dužni da preduzmu, u skladu sa zakonom i drugim propisima, na sportskim priredbama visokog rizika;
5) preduzmu druge mere i aktivnosti, u skladu sa zakonom, propisima donetim na osnovu zakona i sportskim pravilima;
6) podstiču pozitivno ponašanje i delovanje igrača i službenih lica pre, za vreme i nakon održavanja sportske priredbe.

2. Mere koje se preduzimaju na sportskim priredbama

Član 8.

Organizator sportske priredbe dužan je da obrazuje odgovarajuću redarsku službu ili da angažuje pravno lice ili preduzetnika radi obavljanja poslova fizičkog obezbeđenja i održavanja reda na sportskoj priredbi.
Za obavljanje poslova fizičkog obezbeđenja i održavanja reda na sportskoj priredbi može se angažovati, kao redar, samo lice koje je prošlo program obuke Ministarstva.
Ministar nadležan za unutrašnje poslove propisuje program i način sprovođenja obuke za obavljanje poslova iz stava 2. ovog člana.

Član 8a

Prilikom obavljanja poslova fizičkog obezbeđenja i održavanja reda na sportskoj priredbi, redarska služba je dužna da:
1) zabrani pristup objektu na kome se održava sportska priredba licima koja su pod uticajem alkohola ili drugih opojnih sredstava, ili se iz njihovog ponašanja može zaključiti da su skloni nasilnom ili nedoličnom ponašanju;
2) odvoji gostujuće navijače usmeravanjem na posebne ulaze i izlaze iz sportskog objekta i poseban deo gledališta koji je za njih određen;
3) obezbedi da gledalac sedi na tačno određenom mestu;
4) onemogući ulazak gledalaca na sportski teren i spreči njihov prelazak iz jednog dela gledališta namenjen navijačima jednog kluba u drugi;
5) onemogući unošenje ili prodaju alkoholnih pića u sportskom objektu;
6) onemogući unošenje u sportski objekat predmeta koji se mogu upotrebiti u nasilničkim postupanjima (pirotehnička sredstva, motke, flaše i sl.), odnosno kojima se može ometati tok sportske priredbe (ogledala, laserski pokazivači, zvučni uređaji veće snage, transparenti ili obeležja kojima se podstiče rasna, verska, nacionalna ili druga netrpeljivost i mržnja, odnosno čiji je sadržaj uvredljiv ili nepristojan i sl.);
7) onemogući unošenje u sportski objekat i isticanje navijačkih simbola koji su većih dimenzija i mogu ometati rad službenih lica, osim zastava, šalova, kapa i dresova sa obeležjima kluba;
8) upozori, odnosno udalji gledaoca koji svojim ponašanjem ili propuštanjem određene radnje može izazvati nasilje na sportskoj priredbi, ugroziti bezbednost učesnika sportske priredbe ili ometati njen tok;
9) ne dozvoli pristup sportskom objektu, licu kome je izrečena mera bezbednosti, odnosno zaštitna mera zabrane prisustvovanja određenim sportskim priredbama.
Gledalac, odnosno grupa gledalaca je dužna da postupa po nalozima redarske službe prilikom obavljanja poslova iz stava 1. ovog člana.

Član 8b

Redar je ovlašćen da upotrebi fizičku snagu ako na drugi način ne može da odbije istovremeni protivpravni napad od sebe ili od drugog lica ili napad usmeren na oštećenje ili uništenje imovine, sredstava ili opreme.
O upotrebi fizičke snage redar je dužan da sačini pismeni izveštaj koji sadrži sve podatke od značaja za ocenu opravdanosti i pravilnosti upotrebe fizičke snage i da ga podnese organizatoru najkasnije 24 časa od upotrebe fizičke snage.
Izveštaj iz stava 2. ovog člana organizator je dužan da dostavi nadležnoj policijskoj upravi najkasnije 48 sati od upotrebe fizičke sile.

Član 9.

Organizator je dužan da ostvari saradnju sa Ministarstvom, radi sprovođenja mera i naloga koji se odnose na održavanje javnog reda i mira.
Organizator je dužan da za vreme sportske priredbe obezbedi prisustvo odgovarajuće službe medicinske pomoći, kao i da ostvari saradnju, a po potrebi preduzme mere da obezbedi i prisustvo drugih nadležnih organa i organizacija, javnih službi i javnih preduzeća (vatrogasne jedinice, inspekcijske i komunalne službe i dr.).