ZAKON

O STAMBENIM ODNOSIMA

(prečišćen tekst)

(Objavljen u "Sl. listu SAP Vojvodine", br. 12 od 20. aprila 1982; 31/88)

IOPŠTE ODREDBE

Član 1.

Ovim zakonom određuju se uslovi pod kojima građanin može steći stanarsko pravo i trajno koristiti stan u društvenoj svojini radi zadovoljavanja ličnih i porodičnih stambenih potreba.
Pravo građana na korišćenje stana na koji postoji pravo svojine uređuje se ovim zakonom.

Član 2.

Građanin koji se uselio u stan u društvenoj svojini na osnovu ugovora o korišćenju stana, stiče pravo da taj stan trajno koristi radi zadovoljavanja ličnih i porodičnih potreba pod uslovima utvrđenim ovim zakonom i da, saglasno posebnom zakonu, učestvuje u upravljanju stambenim zgradama (stanarsko pravo).
Građanin koji se uselio u stan u svojini građana na osnovu ugovora o zakupu stana, stiče pravo da taj stan koristi, pod uslovima utvrđenim ovim zakonom i ugovorom o zakupu stana.

Član 3.

Osnovne organizacije udruženog rada, radne zajednice, samoupravne interesne zajednice i druge samoupravne organizacije i zajednice i društveno-političke zajednice (u daljem tekstu: davalac stana na korišćenje) stanove kojima raspolažu daju na korišćenje pod uslovima i po postupku utvrđenim opštim aktom, u skladu sa zakonom.

Član 4.

Stanom se smatra skup prostorija namenjenih da služe stambenim potrebama korisnika koje, po pravilu čine jednu građevinsku celinu i imaju zaseban ulaz.
Kuće za odmor ne smatraju se stanom u smislu ovog zakona.
Kućom za odmor smatra se, u smislu ovog zakona, zgrada ili posebni deo zgrade u svojini građana ako je van mesta stanovanja sopstvenika, ako se koristi za odmor i ako je izgrađena u skladu sa odlukom skupštine opštine.
Ne smatra se, u smislu ovog zakona, kućom za odmor objekat izgrađen na poljoprivrednom zemljištu koji služi njegovom iskorišćavanju (vinogradarska kuća, koliba i sl.).
Skupština opštine svojom odlukom u skladu sa prostornim planom, utvrđuje veličinu, spratnost i vrstu građevinskog materijala za gradnju kuće za odmor.
Nosilac stanarskog prava ili član njegovog porodičnog domaćinstva koji stekne kuću za odmor odnosno porodičnu stambenu zgradu ili stan dužan je da u roku od 30 dana od dana sticanja kuće za odmor odnosno porodične stambene zgrade ili stana, o tome obavesti organ uprave nadležan za stambene poslove opštine na čijoj teritoriji ima prebivalište i davaoca stana na korišćenje.

Član 5.

Stan nije dozvoljeno pretvoriti u poslovne prostorije niti koristiti u poslovne svrhe.
Izuzetno, skupština opštine može propisati u kojim slučajevima i pod kojim uslovima se stan može pretvoriti u poslovne prostorije ili koristiti u poslovne svrhe.

Član 6.

Stanom u smislu ovog zakona, ne smatraju se i:
1. prostorije za privremeni smeštaj kao što su privremeni radnički stanovi na gradilištima, u barakama i sl.;
2. prostorije za smeštaj pojedinca kao što su domovi za samce, studente, učenike, penzionere i sl.
Korisnik ovih prostorija stiče samo prava utvrđena opštim aktom nosioca prava raspolaganja na tim prostorijama i prava iz ugovora o zakupu.

Član 7.

Odredbe ovog zakona ne odnose se na stan čije je korišćenje vezano za vršenje određene službene dužnosti i funkcije, a koji je kao takav utvrđen u opštem aktu nosioca prava raspolaganja na tom stanu.
Korisnik ovog stana stiče samo prava utvrđena opštim aktom nosioca prava raspolaganja na tom stanu prava iz ugovora o zakupu.

Član 8.

Odgovarajućim stanom, u smislu ovog zakona, smatra se stan koji je, u odnosu na stan iz koga se seli nosilac stanarskog prava, približno iste veličine, broja i udobnosti prostorija i spratnosti, s tim što se svaki od ovih uslova ocjenjuje i sa stanovišta zdravstvenog, materijalnog i porodičnog stanja nosioca stanarskog prava i članova njegovog porodičnog domaćinstva.
Nužnim smeštajem smatra se jedna ili više prostorija koje obezbeđuju korisnike od elementarnih nepogoda i njihovo pokućstvo od oštećenja na koje korisnici ne stiču stanarsko pravo.

Član 9.

Korisnikom stana, u smislu ovog zakona, smatraju se: nosilac stanarskog prava, članovi njegovog porodičnog domaćinstva koji stanuju sa njim i lica koja su prestala biti članovi tog domaćinstva a ostala su u istom stanu.
Članovima porodičnog domaćinstva iz stava 1. ovog člana, u smislu ovog zakona, smatraju se: deca (rođena u braku ili van braka ili usvojena, pastorčad i unučad) i njihovi bračni drugovi, otac, majka, očuh, maćeha, usvojilac i druga lica koja je nosilac stanarskog prava dužan da izdržava ili koja su po zakonu dužna da izdržavaju nosioca stanarskog prava.
Izuzetno, svojstvo člana porodičnog domaćinstva može se priznati i licima koja su duže vremena zajedno živela (zajednica života) sa nosiocem stanarskog prava (vanbračni drug, davalac izdržavanja).

Član 10.

Stambenim organom, u smislu ovog zakona, smatra se opštinski organ uprave nadležan za stambene poslove.

IISTANARSKO PRAVO

1. Sticanje stanarskog prava

Član 11.

Stanarsko pravo građanin stiče danom zakonitog useljenja u stan.

Član 12.

Nosilac stanarskog prava ima stanarsko pravo samo na jednom stanu.

Član 13.

Nosilac stanarskog prava koji koristi dva ili više stanova dužan je u roku od 15 dana od dana kada je počeo da koristi stanove obavesti o tome stambeni organ i da se istovremeno odluči koji će od tih stanova da koristi.
Ako se nosilac stanarskog prava ne izjasni koji će stan da koristi, stambeni organ, po saslušanju stranke, donosi rešenje po službenoj dužnosti kojim se određuje koji će stan da koristi nosilac stanarskog prava i iz kojih stanova je dužan da se iseli, vodeći računa o stambenim potrebama njegovog porodičnog domaćinstva.
Svako ima pravo da podnese predstavku stambenom organu u kojoj ukazuje na nezakonito korišćenje dva ili više stanova od istog lica.

Član 14.

Ako nosilac stanarskog prava ima ili stekne u svojinu porodičnu stambenu zgradu ili stan na kojima ne postoji stanarsko pravo u mestu u kojem koristi stan i ako porodična stambena zgrada ili stan odgovara njegovim potrebama i potrebama njegovog porodičnog domaćinstva, gubi stanarsko pravo na stan koji koristi.
Ako nosilac stanarskog prava ima ili stekne u svojinu porodičnu stambenu zgradu ili stan u mestu u kojem koristi stan a koji ne odgovara njegovim potrebama i potrebama njegovog porodičnog domaćinstva, ili ima ili stekne u svojinu porodičnu stambenu zgradu ili stan van mesta stanovanja, dužan je da tu porodičnu stambenu zgradu ili stan izda u zakup, s tim da se visina zakupnine utvrđuje na način na koji se utvrđuje stanarina za stanove u društvenoj svojini.
Izuzetno od odredbe iz prethodnog stava, nosilac stanarskog prava na stanu u društvenoj svojini koji ima ili stekne u svojinu porodičnu stambenu zgradu ili stan, a ni stan u društvenoj svojini ni porodična stambena zgrada odnosno stan u svojini ne odgovara njegovim potrebama i potrebama njegovog porodičnog domaćinstva, može se useliti u svoju porodičnu stambenu zgradu odnosno stan, a korisnici stana u društvenoj svojini: njegova deca, usvojenici, roditelji i lica koja je po zakonu dužan da izdržava, zadržavaju pravo korišćenja stana, s tim što se nosilac stanarskog prava određuje na način iz člana 18. ovog zakona.
Ako maloletni član porodičnog domaćinstva nosioca stanarskog prava ima ili stekne u svojinu porodičnu stambenu zgradu ili stan na kojima ne postoji stanarsko pravo, zakonski zastupnik ili staralac maloletnika dužan je da tu porodičnu stambenu zgradu ili stan izda u zakup, s tim da se zakupnina utvrđuje na način na koji se utvrđuje stanarina za stanove u društvenoj svojini.
Ako nosilac stanarskog prava ili zakonski zastupnik maloletnika iz stava 2. i 4. ovog člana ne izda u zakup porodičnu stambenu zgradu odnosno stan u roku od 90 dana od dana kada je porodična stambena zgrada odnosno stan postao useljiv, stambeni organ će, pod uslovima iz člana 78. stav 3. ovog zakona, rešenjem izdati porodičnu stambenu zgradu odnosno stan u zakup, s tim da se zakupnina određuje na način kojim se utvrđuje stanarina za stanove u društvenoj svojini.
Skupština opštine propisuje merila o tome šta se smatra stanom koji odgovara potrebama nosioca stanarskog prava i članova njegovog porodičnog domaćinstva.
Nosilac stanarskog prava, odnosno maloletnik kao korisnik stana koji stekne u svojinu porodičnu stambenu zgradu ili stan, dužan je da to u roku od 30 dana od dana sticanja svojine prijavi stambenom organu. U ime maloletnika prijavu podnosi njegov zakonski zastupnik.
Stambeni organ utvrđuje da li stanovi odnosno porodične