ZAKON
O STATISTIČKIM ISTRAŽIVANjIMA
(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 83/92, 53/93, 67/93, 48/94 i 101/2005)
I. OSNOVNE ODREDBE
Član 1.
Ovim zakonom uređuje se prikupljanje statističkih podataka od opšteg interesa i njihovo objavljivanje, korišćenje i zaštita (u daljem tekstu: statistička istraživanja).
Član 2.
Statističkim istraživanjima prikupljaju se statistički podaci i informacije o stanju u pojedinim oblastima društvenog života, stanju i kretanju stanovništva, ekonomskim, socijalnim i drugim pojavama neophodni za praćenje i usmeravanje privrednog, naučnog, tehnološkog, demografskog, regionalnog, ekološkog, kulturnog, prosvetnog i socijalnog razvoja, razvoja poljoprivrede i sela, korišćenje prostora, obaveštavanje javnosti, razmenu informacija i međunarodna poređenja o takvim pojavama i kretanjima.
Član 3.
Statistička istraživanja organizuje i vrši Republički zavod za statistiku (u daljem tekstu: Zavod).
Određena statistička istraživanja u okviru poslova iz svog delokruga organizuju i vrše i: Ministarstvo odbrane, Ministarstvo unutrašnjih poslova, Ministarstvo pravde, Republički zavod za tržište rada, Republička uprava javnih prihoda, Republički hidrometeorološki zavod, Republički geodetski zavod, Narodna banka Srbije, Služba za platni promet i finansijski nadzor, Republički fond za penzijsko i invalidsko osiguranje, Republički zavod za zdravstveno osiguranje i Zavod za zaštitu zdravlja Srbije (u daljem tekstu: ovlašćeni republički organi i organizacije).
Član 4.
Statistička istraživanja utvrđuju se petogodišnjim programom koji donosi Narodna skupština Republike Srbije, na način određen ovim zakonom.
Član 5.
Statistički podaci dobijeni statističkim istraživanjima jesu javni i svakom dostupni, osim podataka koji predstavljaju državnu, vojnu, službenu ili poslovnu tajnu.
Prikupljanje, obrada i korišćenje statističkih podataka o ličnosti štiti se na način utvrđen ovim zakonom.
Član 6.
Preduzeće, ustanova, državni i drugi organ ili drugo pravno lice (u daljem tekstu: izveštajna jedinica) i fizičko lice dužno je da Zavodu i licu koje je on ovlastio, u određenom roku i bez naknade, da potpune i tačne podatke o pojavama koje su na osnovu ovog zakona utvrđene kao predmet statističkih istraživanja i da im omogući poveravanje datih podataka.
II. ORGANIZACIJA I VRŠENjE STATISTIČKIH ISTRAŽIVANjA
Član 7.
Statistička istraživanja obuhvataju: utvrđivanje metodoloških i organizacionih osnova istraživanja, evidentiranje, prikupljanje, kontrolu, obradu i objavljivanje statističkih podataka i statističku analizu.
Član 8.
U statističkim istraživanjima primenjuju se jedinstvena metodologija i jedinstveni statistički standardi (termini, definicije, šifre, nomenklature i klasifikacije) utvrđeni propisima i međunarodnim ugovorima.
Državni organi i ovlašćeni republički organi i organizacije u pripremi propisa i akata kojima se na osnovu ovlašćenja iz zakona propisuje uvođenje i vođenje evidencija i registara koji mogu da služe kao izvor podataka za statistička istraživanja pribavljaju od Zavoda mišljenje o metodološkim osnovama tih evidencija i registara.
Zavod je dužan da u roku od 30 dana od dana prijema zahteva iz stava 2. ovog člana da svoje mišljenje.
Član 9.
Jedinstvenu metodologiju statističkih istraživanja utvrđuje Zavod.
Metodologiju pojedinih statističkih istraživanja, organi i organizacije koje statistička istraživanja organizuju i vrše, utvrđuju u skladu sa odredbama ovog zakona, po prethodno pribavljenom mišljenju Zavoda.
Jedinstvene statističke standarde utvrđuje Zavod.
Akt kojim je utvrđen statistički standard iz stava 3. ovog člana objavljuje se u "Službenom glasniku Republike Srbije".
Član 10.
Poslove iz člana 3. Zavod vrši u sedištu i područnim organizacionim jedinicama.
Pojedine poslove na prikupljanju ili proveravanju prikupljenih podataka u okviru statističkih istraživanja Zavod obavlja i preko određenih lica izvan Zavoda kojima, radi obavljanja tih poslova, izdaje pismeno ovlašćenje.
Pre izdavanja ovlašćenja iz stava 2. ovog člana određeno lice potpisuje izjavu da će kao službenu tajnu čuvati podatke do kojih dođe u obavljanju utvrđenih poslova.
Zavod vodi evidenciju o licima iz stava 2. ovog člana.
Član 11.
Zavod obučava lica iz člana 10. stav 2. ovog zakona i izdaje im metodološka i druga uputstva za obavljanje predviđenih poslova.
Član 12.
Na obrascima za prikupljanje podataka u statističkim istraživanjima obavezno se naznačuje naziv i šifra tog istraživanja i propis na osnovu koga se ono vrši.
Na obrascima kojima se prikupljaju statistički podaci u okviru statističkog istraživanja koje nije utvrđeno na način određen ovim zakonom mora biti vidno označeno da je davanje tih podataka dobrovoljno.
Član 13.
Zavod i ovlašćeni republički organi i organizacije samostalni su u vršenju statističkih istraživanja.
Član 14.
Prihodi koji svojom delatnošću i vršenjem usluga uz naknadu ostvari Zavod pripadaju budžetu Republike Srbije, a mogu se koristiti za unapređenje statističkih istraživanja i modernizaciju rada Zavoda.
III. PROGRAM STATISTIČKIH ISTRAŽIVANjA
Član 15.
Statistička istraživanja utvrđuju se petogodišnjim programom statističkih istraživanja koji na predlog Vlade (dalje: Vlada), donosi Narodna skupština.
Nacrt programa iz stava 1. ovog člana priprema Zavod u saradnji sa ovlašćenim republičkim organima i organizacijama, uzimajući u obzir društvene potrebe i mogućnosti vršenja statističkih istraživanja.
Član 16.
Radi hitnih potreba praćenja stanja i kretanja pojedinih društveno-ekonomskih pojava i tokova, Vlada može na predlog Zavoda utvrditi statistička istraživanja manja po obimu i broju učesnika ako pripreme i izvršenje tih istraživanja ne traju duže od tri meseca.
Popisi stanovništva, poljoprivrednih gazdinstava i druga statistička istraživanja velikog obima uređuju se posebnim zakonom.
Član 17.
Petogodišnji program statističkih istraživanja sadrži: naziv, šifru, kratak opis sadržine istraživanja, vreme sprovođenja, odredbe o tome ko je dužan da daje tražene podatke i u kojim rokovima, obaveze Zavoda i ovlašćenih republičkih organa i organizacija u vršenju tog istraživanja, naznaku o tome za koje se nivoe društvene organizacije podaci utvrđuju (opštine, okruge, gradove, autonomne pokrajine, Republiku) i rok do koga treba saopštiti prve rezultate tih podataka.
Član 18.
Zahteve za izmene i dopune programa statističkih istraživanja zainteresovane izveštajne jedinice i korisnici statističkih podataka dostavljaju nadležnim ovlašćenim republičkim organima i organizacijama i Zavodu, najkasnije do 31. marta, tekuće godine.
Zavod u saradnji sa ovlašćenim republičkim organima i organizacijama razmatra primljene zahteve i podnosi Vladi predlog za izmene i dopune petogodišnjeg programa statističkih istraživanja.
Uz predlog iz stava 2. ovog člana Zavod prilaže i pregled neusvojenih zahteva za izmenu i dopunu programa, sa obrazloženjem.
Član 19.
Za svako statističko istraživanje koje je programom iz člana 15. ili odlukom iz člana 16. ovog zakona predviđeno kao novo statističko istraživanje donosi se posebno rešenje kojim se bliže utvrđuju elementi tog istraživanja.
Rešenje iz stava 1. ovog člana donosi Zavod, odnosno ovlašćeni republički organ ili