ZAKON

O SVOJINI NA DELOVIMA ZGRADA

(prečišćen tekst)

(Objavljen u "Sl. listu SFRJ", br. 43 od 22. septembra 1965; 57/65, 29/73)

GlavaI

Opšte odredbe

Član 1.

Posebni delovi zgrade mogu biti u građanskoj svojini ili u društvenoj svojini (etažna svojina).
Na posebnom delu zgrade može postojati i svojina na idealnim delovima.
Predmet etažne svojine mogu biti samo pojedini stanovi i pojedine poslovne prostorije.

Član 2.

Etažna svojina stiče se i prestaje po osnovima i na način koji važe za sticanje i prestanak svojine na nepokretnostima, kao i na način predviđen ovim zakonom i propisima donetim na osnovu njega.
U društvenoj svojini su pored posebnih delova zgrada koje su prešle ili prelaze u društvenu svojinu na osnovu propisa o nacionalizaciji, eksproprijaciji ili konfiskaciji, ili na osnovu pravnog posla društveno-političkih zajednica i radnih organizacija, i posebni delovi zgrada za čiju su izgradnju ova društvena pravna lica dala sredstva.
Posebni delovi zgrada su u pravnom prometu i mogu se pravnim poslovima sticati i otuđivati kao i prenositi između društvenih pravnih lica, u granicama Zakona o nacionalizaciji najamnih zgrada i građevinskog zemljišta.
Odredbe Zakona o prometu zemljišta i zgrada primenjuju se i na promet posebnih delova zgrada, ako ovim zakonom nije što drugo određeno.

Član 3.

Na posebnom delu zgrade u društvenoj etažnoj svojini pravo raspolaganja stiče opština, ako je društvena svojina ustanovljena nacionalizacijom ili konfiskacijom, a u ostalim slučajevima društveno-politička zajednica ili radna organizacija koja je dala sredstva za izgradnju, kupovinu ili zamenu tog posebnog dela zgrade.
Ako je posle stupanja na snagu Zakona o nacionalizaciji najamnih zgrada i građevinskog zemljišta društveno-politička organizacija ili udruženje građana dalo sredstva za izgradnju ili kupovinu stambene zgrade koja po tom zakonu postaje društvena svojina, ta organizacija ili udruženje stiče pravo raspolaganja na posebnim delovima takve zgrade.
Nosilac prava raspolaganja posebnim delom zgrade ovlašćen je da to pravo prenese uz naknadu ili bez naknade na drugo društveno pravno lice, da posebni deo zgrade otuđi građaninu ili građanskom pravnom licu u granicama zakona kao i da takav deo zgrade da na korišćenje sa svim pravima i obavezama koje po ovom zakonu ima građanin, sopstvenik posebnog dela zgrade.
Odredbe ovog zakona koje se odnose na sopstvenika posebnog dela zgrade primenjuju se i na nosioca prava raspolaganja u granicama ovlašćenja koja mu pripadaju po stavu 3 ovog člana.

Član 4.

Zgradom čiji su delovi u etažnoj svojini upravljaju stanari i sopstvenici posebnih delova na način određen posebnim propisima, ako pojedina pitanja tog upravljanja nisu uređena ovim zakonom.

Član 5.

Na zajedničkim delovima višestambene zgrade koji služe zgradi kao celini (temelji, glavni zidovi, tavan, fasada, stepenice, hodnici, stan namenjen za nastojnika zgrade, dizalice, električna, kanalizaciona vodovodna i telefonska mreža, bunari, prostorije za pranje i sušenje rublja, krov, podrum, uređaji za zagrevanje, svetlarnici, dimnjaci i sl.), svi sopstvenici posebnih delova imaju trajno pravo korišćenja.
Na zajedničkim delovima višestambene zgrade koji služe samo nekim a ne svim posebnim delovima zgrade (posebna ulazna vrata stepenište dimnjaci, uređaji za ogrev i drugi uređaji, dizalice, tavanske i podrumske prostorije, terase, bunari, pregradni zidovi između dva stana ili prostorije i sl), sopstvenici tih posebnih delova imaju trajno pravo korišćenja.
Delovi porodične stambene zgrade koji služe zgradi kao celini ili samo nekim posebnim delovima njenim, jesu zajednička nedeljiva svojina svih sopstvenika posebnih delova, odnosno sopstvenika čijim posebnim delovima služe.
Sopstvenici posebnih delova dužni su učestvovati u troškovima održavanja zajedničkih delova zgrade srazmerno vrednosti njihovih posebnih delova prema ukupnoj vrednosti cele zgrade, a ako zajednički delovi služe samo nekim posebnim delovima zgrade - srazmerno vrednosti njihovih posebnih delova prema ukupnoj vrednosti ovog dela zgrade u kome se ti posebni delovi nalaze.

Član 6.

Ako je zgrada u etažnoj svojini podignuta na građevinskoj parceli u društvenoj svojini, svaki sopstvenik posebnog dela te zgrade ima trajno pravo korišćenja građevinske parcele na kojoj je zgrada podignuta.
Ako je zgrada u etažnoj svojini podignuta na građevinskoj parceli u građanskoj svojini, svaki sopstvenik posebnog dela zgrade ima svojinu na idealnom delu građevinske parcele srazmerno vrednosti svog posebnog dela prema ukupnoj vrednosti cele zgrade.

Član 7.

Građevinsku parcelu na kojoj je podignuta zgrada koja je u celini ili delimično u etažnoj svojini i delove zgrade koji služe zgradi kao celini ili samo nekim njenim posebnim delovima, sopstvenici koriste prema nameni zemljišta i tih delova zgrade.
Prava koja sopstvenik ima na građevinskoj parceli na kojoj je zgrada podignuta i na delovima zgrade koji služe zgradi kao celini ili samo nekim njenim posebnim delom zgrade, te se sve promene u pravima na ovom delu zgrade odnose i na ta prava.

Član 8.

(Brisan)

GlavaII

Prava i obaveze sopstvenika posebnog dela zgrade

Član 9.

Sopstvenik posebnog dela zgrade ima pravo taj posebni deo otuđiti.
Sopstvenik posebnog dela zgrade je davalac na korišćenje ili u zakup tog posebnog dela u smislu Zakona o stambenim odnosima i Zakona o poslovnim zgradama i prostorijama.

Član 10.

(Prestao da važi na osnovu Zakona o stambenim odnosima - "Sl. glasnik SRS", broj 29/73)

Član 11.

Na osnovu ugovora iz člana 10 ovog zakona sopstvenik stana kao posebnog dela zgrade ima pravo na stanarinu koja se određuje prema posebnim propisima.
Sopstvenik poslovne prostorije kao posebnog dela zgrade, koji je tu prostoriju izdao u zakup, ima pravo na zakupninu pod uslovima koji su predviđeni posebnim propisima.

Član 12.

(Prestao da važi na osnovu Zakona o stambenim odnosima - "Sl. glasnik SRS", broj 29/73)

Član 13.

Sopstvenik stana kao posebnog dela zgrade ima pravo useljenja u taj stan, ako je prazan kao i pravo da, saglasno odredbama Zakona o stambenim odnosima zameni stan koji koristi za stan u njegovoj svojini.

Član 14.

Sopstvenik posebnog dela zgrade ima u pogledu upravljanja tom zgradom ona prava koja po posebnim propisima pripadaju nosiocu stanarskog prava odnosno zakupcu, bez obzira da li u tom posebnom delu stanuje, odnosno bez obzira da li taj posebni deo koristi za vršenje poslovne delatnosti.
Odredbom stava 1. ovog člana ne dira se, u pogledu upravljanja zgradom, u prava trećeg lica koje taj posebni deo koristi kao stanar ili zakupac.

Član 15.

Sopstvenik stana ili poslovne prostorije kao posebnog dela zgrade koji sm koristi taj stan ili tu poslovnu prostoriju, dužan je snositi troškove tekućeg održavanja tog posebnog dela.

Član 16.

Sopstvenik stana kao posebnog dela zgrade koja je u fondu stambenih zgrada organizacije za gazdovanje stambenim zgradama u društvenoj svojini, koji sam koristi taj stan, dužan je toj organizaciji plaćati troškove za investiciono i tekuće održavanje zgrade.
Visina iznosa koje je sopstvenik posebnog dela zgrade po stavu 1 ovog člana dužan uplaćivati utvrđuje se ugovorom koji on zaključuje sa organizacijom za gazdovanje stambenim zgradama u društvenoj svojini.
Ako se ugovorne strane ne mogu sporazumeti, svaka strana može zahtevati da visinu ovih iznosa utvrdi sud u vanparničnom postupku.
Ako sopstvenik stana kao posebnog dela zgrade koja je u fondu stambenih zgrada organizacije za gazdovanje stambenim zgradama u društvenoj svojini ne koristi sam taj stan, nosilac stanarskog prava u takvom stanu plaća celokupan iznos stanarine organizaciji za gazdovanje stambenim zgradama, koja će sopstveniku isplatiti deo stanarine koji preostaje po izdvajanju troškova za investiciono i tekuće održavanje a saglasno ugovoru zaključenom između