NAPOMENA (1):
Danom početka primene Zakona o izvršenju i obezbeđenju ("Sl. glasnik RS", br. 31 od 9. maja 2011), prestaje nadležnost višeg suda da odlučuje u drugom stepenu o žalbama na odluke osnovnih sudova u izvršnim postupcima, propisana članom 23. stav 2. tačka 2. Zakona o uređenju sudova ("Službeni glasnik RS", br. 116/08 i 104/09).
NAPOMENA (2):
Danom stupanja na snagu Zakona o izmenama i dopunama Zakona o budžetu Republike Srbije za 2011. godinu ("Sl. glasnik RS", br. 78 od 19. oktobra 2011), prestaje da važi član 95. Zakona o uređenju sudova ("Službeni glasnik RS", br. 116/08, 104/09, 101/10 i 31/11 - dr. zakon).
----------------------------
ZAKON
O UREĐENjU SUDOVA
(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 116 od 22. decembra 2008, 104/09, 101/10, 31/11, 78/11)
Glava prva
NAČELA
Sudska vlast
Član 1.
Sudovi su samostalni i nezavisni državni organi koji štite slobode i prava građana, zakonom utvrđena prava i interese pravnih subjekata i obezbeđuju ustavnost i zakonitost.
Sudovi sude na osnovu Ustava, zakona i drugih opštih akata, kada je to predviđeno zakonom, opšteprihvaćenih pravila međunarodnog prava i potvrđenih međunarodnih ugovora.
Osnivanje sudova
Član 2.
Sudovi se osnivaju i ukidaju zakonom.
Ne mogu se osnivati privremeni, preki ili vanredni sudovi.
Za osnivanje mirovnih veća, arbitraža i drugih izabranih sudova važe posebni propisi.
Nezavisnost sudske vlasti
Član 3.
Sudska vlast pripada sudovima i nezavisna je od zakonodavne i izvršne vlasti.
Sudske odluke su obavezne za sve i ne mogu biti predmet vansudske kontrole.
Sudsku odluku može preispitivati samo nadležni sud u zakonom propisanom postupku.
Svako je dužan da poštuje izvršnu sudsku odluku.
Sudska nadležnost
Član 4.
Sudska nadležnost određuje se Ustavom i zakonom.
Sud ne može odbiti da postupa i odlučuje u stvari za koju je nadležan.
Određivanje sudećeg sudije
Član 5.
Sudija koji sudi određuje se nezavisno od toga ko su stranke i kakve su okolnosti pravne stvari.
Samo sudska vlast može sudijama da raspoređuje predmete, po unapred utvrđenim pravilima.
Zabrana uticaja na sud
Član 6.
Zabranjeno je korišćenje javnog položaja, sredstava javnog obaveštavanja i bilo koje javno istupanje kojim se neprimereno utiče na tok i ishod sudskog postupka.
Zabranjen je i svaki drugi uticaj na sud i pritisak na učesnike u postupku.
Javnost
Član 7.
Raspravljanje pred sudom je javno i može se ograničiti samo zakonom, u skladu sa Ustavom.
Pravo na pritužbu
Član 8.
Stranka i drugi učesnik u sudskom postupku imaju pravo pritužbe na rad suda kad smatraju da se postupak odugovlači, da je nepravilan ili da postoji bilo kakav nedozvoljen uticaj na njegov tok i ishod.
Pravna pomoć
Član 9.
Sudovi su dužni da jedni drugima ukazuju pravnu pomoć, a drugi državni organi i organizacije da sudovima ukazuju pravnu pomoć i dostavljaju potrebne podatke.
Sudovi mogu drugim državnim organima da dostave spise i isprave, odnosno njihove kopije, potrebne za vođenje postupka samo kad se time ne ometa sudski postupak.
Obeležja državne vlasti, službena upotreba jezika i pisma
Član 10.
Sud ima pečat koji sadrži naziv i sedište suda i naziv i grb Republike Srbije, u skladu sa posebnim zakonima.
Naziv i sedište suda i naziv, grb i zastava Republike Srbije ističu se na vidnom mestu sudske zgrade.
Zastava i grb Republike Srbije ističu se i u sudnici.
U sudovima u Republici Srbiji u službenoj upotrebi su srpski jezik i ćiriličko pismo.
U sudovima, odeljenjima izvan sedišta sudova i sudskim jedinicama u službenoj upotrebi su i drugi jezici i pisma, u skladu sa zakonom.
Glava druga
SPOLjAŠNjE UREĐENjE SUDOVA
I. VRSTE SUDOVA
Sudovi Republike Srbije
Član 11.
Sudska vlast je jedinstvena na teritoriji Republike Srbije.
Sudska vlast u Republici Srbiji pripada sudovima opšte i posebne nadležnosti.
Sudovi opšte nadležnosti su osnovni sudovi, viši sudovi, apelacioni sudovi i Vrhovni kasacioni sud.
Sudovi posebne nadležnosti su privredni sudovi, Privredni apelacioni sud, prekršajni sudovi, Viši prekršajni sud i Upravni sud.
Vrhovni kasacioni sud
Član 12.
Vrhovni kasacioni sud je najviši sud u Republici Srbiji.
Sedište Vrhovnog kasacionog suda je u Beogradu.
Ostali sudovi republičkog ranga
Član 13.
Privredni apelacioni sud, Viši prekršajni sud i Upravni sud osnivaju se za teritoriju Republike Srbije, sa sedištima u Beogradu.
Viši prekršajni sud i Upravni sud mogu imati odeljenja izvan sedišta, u skladu sa zakonom, u kojem trajno sude i preduzimaju ostale sudske radnje.
Osnovni, viši, apelacioni, privredni i prekršajni sudovi
Član 14.
Osnovni sud osniva se za teritoriju grada, odnosno jedne ili više opština, a viši sud za područje jednog ili više osnovnih sudova.
Privredni sud osniva se za teritoriju jednog ili više gradova, odnosno više opština.
Apelacioni sud osniva se za područje više viših sudova.
Prekršajni sud osniva se za teritoriju grada, odnosno jedne ili više opština.
Osnivanje, sedišta i područja osnovnih, viših, apelacionih, privrednih i prekršajnih sudova uređuju se posebnim zakonom.
Odeljenja prekršajnih sudova i sudske jedinice osnovnih i privrednih sudova određuju se posebnim zakonom.
Neposredno viši sud
Član 15.
Vrhovni kasacioni sud je neposredno viši sud za Privredni apelacioni sud, Viši prekršajni sud, Upravni sud i apelacioni sud.
Apelacioni sud je neposredno viši sud za viši sud i osnovni sud, Privredni apelacioni sud je neposredno viši sud za privredni sud, a Viši prekršajni sud je neposredno viši sud za prekršajni sud.
Viši sud je neposredno viši sud za osnovni sud kada je to određeno ovim zakonom, kao i za pitanja unutrašnjeg uređenja sudova i primene Zakona o sudijama.
II. PROSTIRANjE NADLEŽNOSTI I STALNOST SUDA
1. Prostiranje nadležnosti suda
Sedište i područje suda
Član 16.
Sedište suda je u zgradi gde je sud.
Područje suda je teritorija na kojoj se prostire nadležnost suda.
Mesto preduzimanja sudskih radnji
Član 17.
Sudske radnje preduzimaju se u sedištu suda, a izvan sedišta - samo kad je to zakonom određeno.
Osnovni sud, viši i prekršajni sud može izvan svog sedišta da održava sudske dane.
Sudski dani
Član 18.
Za vreme sudskih dana sud iz člana 17. stav 2. ovog zakona sudi i preduzima druge sudske radnje.
Mesto, dan i vreme održavanja sudskih dana određuje predsednik suda, u skladu sa Sudskim poslovnikom.
Sudski dani oglašavaju se u mestu u kome se održavaju.
Odeljenje izvan sedišta prekršajnog suda, odnosno sudske