ZAKON
O ZADRUGAMA
(Objavljen u "Sl. glasniku SR Srbije", br. 57/89, 46/95 i 101/2005)
OPŠTE ODREDBE
Član 1.
Zadruga je samostalna samoupravna organizacija radnih ljudi i građana (u daljem tekstu: zadruga) koji slobodno udružuju svoj rad i sredstva, odnosno samo rad, ili samo sredstva u zanatsku, stambenu, omladinsku, štedno-kreditnu i potrošačku zadrugu, zadrugu za pružanje intelektualnih usluga i druge zadruge za obavljanje proizvodnih ili uslužnih delatnosti.
Udruživanje zemljoradnika u zemljoradničke zadruge vrši se u skladu sa posebnim zakonom.
Član 2.
Zadruga se može osnovati, ako se u nju udruže više od tri zadrugara, ako ovim zakonom nije drugačije određeno.
Član 3.
Stambene, štedno-kreditne, potrošačke i druge zadruge koje se ne osnivaju radi ostvarivanja dobiti za potrebe svojih članova, obavljaju svoju delatnost na načelima uzajamnosti, solidarnosti i podmirivanju stvarnih troškova.
Član 4.
Zadruga posluje sredstvima u svojini građana, zajedničkoj svojini zadrugara, zadružnoj svojini, društvenoj svojini, sredstvima u svojini domaćih fizičkih i građansko-pravnih lica, kao i sredstvima stranih lica na način utvrđen ugovorom o osnivanju i statutom.
Član 5.
Zadruga ima svojstvo pravnog lica.
Zadruga stiče svojstvo pravnog lica danom upisa ugovora o osnivanju zadruge u sudski registar.
Član 6.
Ugovorom o osnivanju zadruge utvrđuju se naročito:
1) imena osnivača;
2) firma i sedište zadruge;
3) sredstva potrebna za osnivanje i početak rada zadruge i način obezbeđivanja sredstava;
4) delatnost zadruge;
5) prava i obaveze osnivača u pogledu vršenja delatnosti, upravljanja,
6) učešće u prihodu, snošenje rizika i povraćaj sredstava;
7) lice koje će obavljati poslove privremenog poslovodnog organa i njegovo ovlašćenje;
8) rok za donošenje statuta i izbor poslovodnog organa,
9) jemstvo;
10) uslovi i način ostvarivanja solidarnosti radi obezbeđenja i socijalne sigurnosti zadrugara;
11) uslovi i način udruživanja rada i drugih sredstava;
12) uslovi i način povraćaja sredstava na kojima je zadržano pravo svojine;
13) uslovi i način povraćaja vrednosti sredstvima koja udružuju u zadrugu i pravo na deo sredstava u fondovima zadruge u slučaju istupanja iz zadruge ili prestanka zadruge.
Član 7.
Zadruga donosi statut.
Statutom zadruge se uređuje naročito:
1) firma, sedište i delatnost zadruge;
2) unutrašnja organizacija, odnosno oblici organizovanja i način udruživanja u druge oblike udruživanja;
3) ulaganje, prikupljanje, korišćenje sredstava, naknade za izvršeni rad, povraćaj sredstava i način odlučivanja o sredstvima;
4) način obrazovanja i raspodele dobiti-prihoda, obrazovanja i korišćenje sredstava fondova;
5) odgovornost za obezbeđenje likvidnosti, kao i prava i obaveze zadrugara za snošenje rizika u poslovanju;
6) predstavljanje i zastupanje zadruga;
7) delokrug rada organa upravljanja i drugih organa i način odlučivanja;
8) prava, obaveze i odgovornost poslovodnog organa;
9) obaveštavanje, poslovna tajna, kontrola poslovanja, disciplinska i materijalna odgovornost i donošenje drugih samoupravnih opštih akata;
10) uslovi za prijem, istupanje, odnosno isključenje i prestanak svojstva zadrugara;
11) prestanak zadruge.
Član 8.
Ugovorom o osnivanju i statutom ne može se isključiti ni ograničiti pravo radnih ljudi i građana, da pod jednakim uslovima udruže svoj rad i sredstva, odnosno samo rad, odnosno samo sredstva.
Međusobna prava i obaveze zadruge i zadrugara uređuju se ugovorom koji se zaključuje u pismenom obliku u skladu sa aktom o osnivanju i statutom.
Član 9.
Organ upravljanja zadruge je skupština zadruge, odnosno njoj po položaju i funkciji odgovarajući organ upravljanja.
Član 10.
Za obavljanje stručnih, administrativnih i njima sličnih poslova može se obrazovati radna zajednica ili se ti poslovi mogu poveriti drugom preduzeću, odnosno organizaciji.
Na radnu zajednicu se ne mogu prenositi prava o kojima odlučuju zadrugari.
Međusobna prava, obaveze i odgovornost radnika radne zajednice i zadruge uređuju se ugovorom.
Član 11.
Zadruga odgovara za svoje obaveze svojom imovinom.
Zadruga posluje sa trećim licima u ime i za račun svojih članova, odnosno u svoje ime i za račun svojih članova, ili u svoje ime i za svoj račun u skladu sa statutom.
Za obaveze zadruge koje je zadruga zasnovala sa trećim licima u ime i za račun svojih članova, odnosno u svoje ime i za račun svojih članova odgovaraju solidarno zadrugari do visine sredstava udruženih u zadrugu, odnosno do visine jemstva na koje su se obavezali ugovorom, a u skladu sa statutom zadruge.
Izuzetno od odredbe stava 3. ovog člana, zadrugari stambene zadruge odgovaraju samo do visine jemstva na koje su se obavezali ugovorom.
Prestankom članstva u zadruzi zadrugar odgovara za imovinska i druga prava i obaveze zadruge prema trećim licima koja su stečena, odnosno preuzeta u toku članstva u zadruzi, kao i za obaveze koje je zadruga u njegovo ime preuzela, odnosno u svoje ime i za njegov račun.
Član 12.
Zadruga se može osnovati za vršenje jedne ili više delatnosti, ako su ispunjeni uslovi za vršenje svake od tih delatnosti.
U zadruzi se ne mogu obavljati delatnosti, odnosno poslovi koji se ne mogu obavljati samostalnim ličnim radom.
Zadruga se može osnovati i na određeno vreme, odnosno za izvršenje određenog posla, s tim što se ugovorom o osnivanju određuje vreme za koje se osniva, odnosno posao koji zadruga treba da obavi.
Član 13.
Zadruga ne može da otpočne sa radom niti da obavlja delatnost niti da menja uslove njenog obavljanja ako nadležni organ uprave nije doneo rešenje da su ispunjeni uslovi u pogledu tehničke opremljenosti, zaštite na radu, zaštite i unapređenja čovekove sredine, kao i da su ispunjeni drugi uslovi u skladu sa zakonom.
Član 14.
Zadruga može da vrši samo one delatnosti koje su upisane u sudski registar.
Zadruga može, bez upisa u sudski registar da vrši i druge delatnosti, odnosno poslove koji služe delatnosti koja je upisana u sudski registar, a koji se uobičajeno vrše uz tu delatnost ili doprinose potpunijem iskorišćavanju kapaciteta i materijala koji se upotrebljavaju za vršenje delatnosti.
Član 15.
Zadruga ima firmu, koja sadrži ime, oznaku delatnosti zadruge, oblik i vrstu odgovornosti zadruge i poslovno sedište.
Zadruga može imati i skraćenu oznaku firme koja sadrži oblik i vrstu odgovornosti zadruge.
Firma može da sadrži crteže, slike i druge oznake.
Sedište zadruge je mesto u kome zadruga obavlja svoju delatnost. Ako se delatnost obavlja u više mesta, sedištem zadruge smatra se mesto koje je utvrđeno statutom.
STAMBENA ZADRUGA
Član 16.
Zadrugari osnivaju stambenu zadrugu radi zadovoljenja svojih i porodičnih stambenih potreba, potreba za poslovnim prostorom, štednje za izgradnju, odnosno kupovinu stambenog i poslovnog prostora, davanje kredita svojim članovima, iz sredstava štednje, izgradnje ili kupovine porodične stambene zgrade, odnosno stana kao posebnog dela zgrade, odnosno poslovne prostorije, održavanje stambenog i poslovnog prostora, obavljanja investitorskih poslova i izvođačkih radova na izgradnji stambenih zgrada, stanova i poslovnih prostorija svojih članova, nabavke građevinskog i drugog materijala za izgradnju stambenih zgrada, stanova, odnosno poslovnog prostora, opremanja građevinskog zemljišta.
Stambena zadruga obavlja poslove iz stava 1. ovog člana za potrebe zadrugara.
Član 17.
Zadrugar može, kao učešće za kupovinu i izgradnju stambene zgrade, stana ili poslovnih prostorija, uneti pored novčanih sredstava, stan, stambenu zgradu i poslovnu prostoriju u svojini, građevinski materijal i lični rad, kao i sredstva za rad, garažu i zemljište za gradnju.
Vrednost