Osiguranici poljoprivrednici su lica koja se bave poljoprivrednom delatnošću kao nosioci poljoprivrednog domaćinstva, članovi poljoprivrednog domaćinstva, nosioci porodičnog poljoprivrednog gazdinstva, članovi porodičnog poljoprivrednog gazdinstva ili članovi mešovitog domaćinstva, ako nisu korisnici penzije ili nisu na školovanju. Poljoprivrednim domaćinstvom, porodičnim poljoprivrednim gazdinstvom, odnosno mešovitim domaćinstvom, u smislu ovog zakona, smatra se zajednica života , privređivanja i
Pravo na porodičnu penziju može ostvariti i bračni drug iz razvedenog braka ako mu je sudskom presudom utvrđeno pravo na izdržavanje.
Ako je umrli osiguranik ili umrli korisnik starosne ili invalidske penzije u trenutku zaključenja braka navršio godine života iz člana 19. tačka 1) ovog zakona, bračni drug može steći pravo na porodičnu penziju pod uslovom da imaju zajedničko dete ili da je brak trajao najmanje dve godine.
3) ako je, posle smrti bračnog druga, ostalo jedno dete ili više dece koja imaju pravo na porodičnu penziju po tom bračnom drugu, a udova obavlja roditeljsku dužnost prema toj deci. Udova koja u toku trajanja prava prema tom osnovu postane potpuno nesposobna za rad, zadržava pravo na porodičnu penziju dok postoji ta nesposobnost.
Udova koja do smrti bračnog druga nije navršila 53 godine života , ali je navršila 45 godina života , stiče pravo na porodičnu penziju kad navrši 53 godine života .
Izuzetno od člana 29. stav 2, pravo na porodičnu penziju udova, koja je do smrti bračnog druga navršila 45 godina života stiče kad navrši:
3) ako je, posle smrti bračnog druga, ostalo jedno dete ili više dece koja imaju pravo na porodičnu penziju po tom bračnom drugu, a udovac obavlja roditeljsku dužnost prema toj deci.
Bračni drug profesionalnog vojnog lica prema propisima o Vojsci Srbije koje je poginulo za vreme dejstava, pravo na porodičnu penziju stiče bez obzira na propisane godine života , pod uslovom da nije ponovo sklopio brak , odnosno, ako ima decu, da su deca završila školovanje.
Za određivanje visine starosne penzije osiguraniku ženi , navršen staž osiguranja uvećava se za 6%.
1) osiguraniku mlađem od 53 godine života dodaje 2/3 penzijskog staža koji mu nedostaje do navršenih 53 godine života i 1/2 penzijskog staža koji nedostaje osiguraniku ženi od 53 godine života do navršenih 58 godina života , a osiguraniku muškarcu od 53 godine života do navršenih 63 godine života ;
2) osiguraniku starijem od 53 godine života dodaje 1/2 penzijskog staža koja nedostaje osiguraniku ženi do navršenih 58 godina života , a osiguraniku muškarcu do navršene 63 godine života .
Za određivanje visine invalidske penzije osiguraniku ženi , navršen staž osiguranja i penzijski staž iz stava 3. ovog člana, uvećava se za 6%.
Izuzetno od člana 69. st. 1. i 4. ovog zakona, osiguraniku ženi uvećava se staž osiguranja za određivanje visine starosne penzije , kao i staž osiguranja i penzijski staž za određivanje visine invalidske penzije , i to:
Ako pravo na porodičnu penziju imaju bračni drug i razvedeni bračni drug umrlog osiguranika, odnosno korisnika prava, određuje se jedna porodična penzija u visini koja pripada za jednog člana porodice i deli se u jednakim iznosima.
iz stava 1. ovog člana, osiguraniku pripada starosna penzija koja za 20 godina penzijskog staža, iznosi 55% (muškarac), odnosno 57,5% ( žena ) od penzijskog osnova i povećava se po 2,5% od penzijskog osnova sa svaku dalju navršenu godinu do navršenih 30 godina penzijskog staža. Za svaku navršenu godinu preko 30 godina penzijskog staža penzija se povećava po 0,5% od penzijskog osnova, s tim što ne može iznositi više od 85% od penzijskog ...
Ustavni sud je, saglasno odredbi člana 105. Zakona o Ustavnom sudu, uputio je Narodnoj skupštini pismo u kome ukazuje na potrebu da se Zakonom o penzijskom i invalidskom osiguranju, kojim je uređeno pravo na porodičnu penziju , urede i prava vanbračnog druga, odnosno vanbračne udove i udovca, u skladu s Ustavom i priznatim međunarodnim aktima.
...Kada je penzija tuženog dovoljna tek za zadovoljavanje njegovih osnovnih potreba, a tužilja ima mogućnost da od sopstvenih novčanih primanja, korišćenjem sopstvene i zajedničke nepokretne imovine obezbedi svoje potrebe, nisu ispunjeni uslovi da joj se na teret tuženog kao bračnog druga dosudi supružansko izdržavanje u određenom procentu od njegove penzije .
...Prisvajanje penzije od bračnog druga od momenta prestanka faktičke zajednice je Krađa
...Pravo na mesečno novčano primanje se od 10.03.1993. godine može priznati borcima NOR-a, kojima je vreme od dana stupanja u narorodnooslobodilački rad pa do 15.5.1945.godine, priznato u poseban staž u dvostrukom trajanju po propisima o penzijskom i invalidskom osiguranju radnika - samo ako se radi o licima koja su stupila u NOR pre 1.1.1944. godine (muškarci) odnosno pre 1.1.1945.godine ( žene )
...Otpremnina koju je jedan bračni drug primio prilikom prevođenja u penziju spada pod režim zajedničke imovine bračnih drugova i ne može se tretirati kao posebna imovina bračnog druga kome je otpremnina data, jer je otpremnina isplaćena po osnovu rada koji je taj bračni drug obavljao dok je trajao brak . Stoga se takva otpremnina, u skladu sa čl. 320. i 321. Zakona o braku i porodičnim odnosima, smatra zajedničkom imovinom bračnih drugova.
...Kada suprug, kao naslednik svog umrlog bračnog druga, odgovara za dugove ovoga do visine vrednosti imovine koju je nasledio, u vrednost nasleđene imovine ne ulazi porodična penzija koju je dužnik ostvario preko umrlog bračnog druga, jer pravo na penziju nije nasledno, već lično pravo stečeno po Zakonu o penzijskom osiguranju.
...Kada je podneta tužba u toku 2004. Godine za izmenu pravnosnažne parnične presude iz 1994. Godine o izdržavanju bračnog druga jer se tužiljino zdravstveno stanje pa i radna sposobnost smanjili, tada sud ne može presudom da utvrdi obavezu tuženi ada plaća tužilji na ime izdržavanja iznos-deo penzije u procentima počev od 12. P.1997. Godine a shodno čl.310a Zakona o braku i porodičnim odnosima.
...Nije nesaglasno sa Ustavom da se zakonom utvrdi krug lica koja imaju pravo na porodičnu penziju , odnosno da se propiše de se ostvarivanjem prava na porodičnu penziju bračnog druga iz razvedenog braka , kome je sudskom presudom utvrđeno pravo na izdržavanje, ne isključuje mogućnost ostvarivanja tog prava i od strane bračnog druga, odnosno lica koje se sa umrlim osiguranikom ili korisnikom prava, nalazilo u braku u momentu njegove smrti.
...Činjenica da je posle ostvarivanja porodične penzije , dovršena brakorazvodna parnica koju je za života pokrenuo pokojni osiguranik od koga udova izvodi svoje pravo i da je presudom donetom u smislu člana 85. Zakona o braku i porodičnim odnosima utvrđeno da je tužba bila osnovana ne povlači gubitak stečene porodične penzije
...Neosnovan je zahtev razvedene supruge da joj druga supruga njenog sada pokojnog muža (udovica) plaća porodičnu penziju pokojnog supruga, jer se obaveza izdržavanja gasi smrću davaoca izdržavanja
...Radni vek je jednak i za muškarca i za ženu , ali žena može ostvariti pravo na penziju ranije, što ne znači da joj protiv njene volje ranije može prestati i radni odnos
...Razvedeni bračni drug nema pravo na porodičnu penziju iza smrti razvedenog bračnog druga, ako mu prilikom razvoda nije dosuđeno izdržavanje bez obzira na činjenicu što je u kasnijoj vanbračnoj zajednici između ovih lica rođeno dete
Međutim, pre oko godinu dana tužena je tražila od tužioca da zaključe brak , kako bi mogla naslediti njegovu penziju , ili u protivnom neće više dolaziti kod njega i pomagati mu u kući. Tužilac je pristao, te su se venčali.