ZAKON
O OSNOVNIM PRAVIMA LICA ODLIKOVANIH ORDENOM KARAĐORĐEVE ZVEZDE S MAČEVIMA, ORDENOM BELOG ORLA S MAČEVIMA I ZLATNOM MEDALjOM OBILIĆA
(Objavljen u "Sl. listu SFRJ", br. 53/82, 75/85, 44/89, 87/89 i 24/98)
-------------------
NAPOMENA REDAKCIJE:
Na osnovu Zakona o osnovnim pravima boraca, ... ("Sl. list SRJ", broj 42/98), ovaj zakon je prestao da važi, osim odredaba članova 1a, 2, 4, 11. i 11a.
Navedeni članovi se odnose na numeraciju u tekstu Zakona o osnovnim pravima lica odlikovanih ordenom Karađorđeve zvezde s mačevima, ordenom belog orla s mačevima i zlatnom medaljom obilića, važećem pre donošenja prečišćenog teksta objavljenog u "Sl. listu SFRJ", br. 53/82.
Pošto je naš tekst urađen na osnovu prečišćenog teksta ("Sl. list SFRJ", broj 53/82) i svih naknadnih izmena i dopuna, došlo je do nesaglasnosti u nuneraciji članova, što nas je onemugućilo da napravimo korektan važeći prečišćeni tekst.
Zbog toga smo važeće stanje (prema našem tumačenju) označili u tekstu na sledeći način:
* - članovi koji su važeći
** - članovi koji su ukinuti
------------------
Član 1.**
Ovim zakonom uređuju se osnovna prava lica odlikovanih ordenom Karađorđeve zvezde s mačevima, ordenom Belog orla s mačevima i Zlatnom medaljom Obilića, kao i članova porodica lica odlikovanih ordenom Karađorđeve zvezde s mačevima.
Član 2.*
Lice odlikovano ordenom Karađorđeve zvezde s mačevima, ordenom Belog orla s mačevima ili Zlatnom medaljom Obilića, koja je ustanovljena u Crnoj Gori 1851. godine (u daljem tekstu: odlikovano lice) ima sledeća osnovna prava:
1) pravo na zdravstvenu zaštitu;
2) pravo na banjsko i klimatsko lečenje;
3) pravo na besplatnu vožnju.
Lice odlikovano ordenom Karađorđeve zvezde s mačevima, pored prava iz stava 1. ovog člana, ima pravo na godišnje novčano primanje u visini prosečnog mesečnog ličnog dohotka u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji iz poslednjeg tromesečja prethodne godine, uvećanog za 25%.
Član 3.*
Članovi porodice umrlog lica odlikovanog ordenom Karađorđeve zvezde s mačevima imaju pravo na zdravstvenu zaštitu i godišnje novčano primanje u visini prosečnog mesečnog ličnog dohotka u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji iz prethodnog tromesečja, uvećanog za 25%.
Članovi porodice, u smislu ovog zakona, jesu bračni drug i deca rođena u braku ili van braka i usvojena deca, kao i pastorčad i unuci bez roditelja koje je odlikovano lice izdržavalo - do navršene 15. godine života, odnosno ako su na školovanju - do navršene 26. godine, a ako su nesposobna za privređivanje - dok nesposobnost traje, pod uslovom da je nastala pre 15. godine, odnosno pre 26. godine.
Nesposobnost dece za privređivanje utvrđuje se pod uslovima i po postupku koji su propisani za utvrđivanje nesposobnosti za privređivanje članova porodice vojnih invalida po propisima kojima se uređuju prava vojnih invalida i porodica palih boraca.
Član 4.**
Sredstva za ostvarivanje i korišćenje prava propisanih ovim zakonom obezbeđuju se u budžetu federacije, a koriste se na način i pod uslovima koji su propisani saveznim zakonom kojim se uređuje finansiranje federacije.
Član 5.*
Odlikovano lice ima pravo na zdravstvenu zaštitu u obimu koji je propisan za vojne invalide.
Članovi porodice umrlog lica odlikovanog ordenom Karađorđeve zvezde s mačevima imaju pravo na zdravstvenu zaštitu u obimu koji je propisan za korisnike porodične invalidnine po saveznom zakonu kojim se uređuju osnovna prava vojnih invalida i porodica palih boraca.
Odredbe saveznog zakona kojim se uređuju osnovna prava vojnih invalida i porodica palih boraca, koje se odnose na zdravstvenu zaštitu vojnih invalida i korisnika porodične invalidnine, primenjuju se i na korisnike zdravstvene zaštite po ovom zakonu.
Član 6.**
Odlikovanom licu koje je korisnik penzije, isplaćuje se penzija u nesmanjenom iznosu dok se nalazi u zdravstvenoj organizaciji udruženog rada u kojoj ima smeštaj i ishranu.
Član 7.**
Odlikovano lice ima pravo na banjsko i klimatsko lečenje u obimu koji je propisan za vojne invalide.
Pravo iz stava 1. ovog člana lice ostvaruje pod uslovima, na način i po postupku koji su propisani za ostvarivanje prava vojnih invalida na banjsko i klimatsko lečenje.
Član 8.**
Odlikovano lice ima pravo na dva besplatna putovanja godišnje, avionom, železnicom, brodom i autobusom.
Pod jednim besplatnim putovanjem godišnje, u smislu ovog zakona, podrazumeva se odlazak od polaznog do uputnog mesta (vožnja u odlasku) i povratak iz uputnog u polazno mesto ili koje drugo mesto (vožnja u povratku).
Pri vožnji u odlasku i pri vožnji u povratku mogu se, od polaznog do uputnog mesta ili obratno, koristiti prevozna sredstva svih grana saobraćaja (avion, železnica, brod i autobus).
Član 9.**
Besplatna i povlašćena vožnja po ovom zakonu koristi na osnovu legitimacije koju propisuje i izdaje funkcioner koji rukovodi saveznim organom uprave nadležnim za pitanja boraca i vojnih invalida.
Legitimacija se izdaje za period od pet godina, u decembru mesecu poslednje godine važenja legitimacije koja je u upotrebi.
Ako odlikovano lice izgubi legitimaciju, izdaće mu se nova, na osnovu dokaza da je izgubljena legitimacija oglašena nevažećom u "Službenom listu SFRJ".
Član 10.*
U slučaju smrti lica odlikovanog ordenom Karađorđeve zvezde s mačevima, onaj ko sahrani umrlog ima pravo na novčanu naknadu troškova sahrane u visini tri prosečna mesečna lična dohotka u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji iz prethodnog tromesečja.
Naknadu iz stava 1. ovog člana isplaćuje i o tome vodi evidenciju nadležni organ u republici, odnosno autonomnoj pokrajini.
Visinu naknade iz stava 1. ovog člana utvrđuje, za svaku kalendarsku godinu, funkcioner koji rukovodi saveznim organom uprave nadležnim za pitanja boraca i vojnih invalida, na osnovu zvaničnih podataka savezne organizacije nadležne za poslove statistike.
Pravo članova porodice na naknadu troškova sahrane i posmrtne pomoći po propisima o zdravstvenom osiguranju ne utiče na pravo na naknadu iz stava 1. ovog člana.
Član 11.*
O pravu na godišnje novčano primanje i besplatnu vožnju rešava savezni organ uprave nadležan za pitanja boraca i vojnih invalida koji i isplaćuje godišnje novčano primanje.
Funkcioner koji rukodovodi saveznim organom uprave nadležnim za pitanja boraca i vojnih invalida donosi propis o načinu isplate godišnjeg novčanog primanja i troškova sahrane lica odlikovanog ordenom Karađorđeve zvezde s mačevima, kao i o načinu vođenja evidencije o tim isplatama i dostavljanja izveštaja o sredstvima utrošenim po ovom zakonu.
Član 11a.**
Visinu godišnjeg novčanog primanja i visinu novčane naknade troškova sahrane lica odlikovanog ordenom Karađorđeve zvezde s mačevima utvrđuje, za svaku kalendarsku godinu, funkcioner koji rukovodi saveznim organom uprave nadležnim za pitanja boraca i vojnih invalida, na osnovu zvaničnih podataka savezne organizacije nadležne za poslove statistike.
Član 11b.**
Obaveze federacije za ostvarivanje i korišćenje prava na zdravstvenu zaštitu, banjsko i klimatsko lečenje i za troškove koji proizlaze iz izvršavanja obaveza federacije za ostvarivanje prava po ovom zakonu, utvrđuju se u obimu i na način koji su propisani saveznim zakonom kojim se uređuju osnovna prava vojnih invalida i porodica palih boraca.
Odredbe saveznog zakona kojima se uređuju osnovna prava vojnih invalida i porodica palih boraca koje se odnose na vršenje nadzora nad sprovođenjem odredaba tog zakona, kao i odredbe o naknadi štete, primenjuju se i na vršenje nadzora nad sprovođenjem ovog zakona, odnosno za potraživanje po osnovu naknade štete po ovom zakonu.
Član 12.**
Odlikovana lica koja su bila organizatori, funkcioneri i aktivni članovi kvislinških organizacija ili su se obeležila takvim radom, i koja su zbog takvog rada pravosnažnom sudskom presudom osuđena na kaznu zatvora u trajanju preko 6 meseci ili na kaznu strogog zatvora, ne mogu ostvarivati prava po ovom zakonu.
Prava po ovom zakonu ne mogu ostvarivati ni članovi porodice lica iz stava 1. ovog člana ni članovi porodice odlikovanih lica koji su, u smislu stava 1. ovog člana, osuđeni pravosnažnom sudskom presudom.
Član 13.**
Za vreme ratnog stanja, odlikovanim licima i članovima porodice umrlih lica odlikovanih ordenom Karađorđeve zvezde s mačevima obezbeđuje se zdravstvena zaštita u obimu, na način i po postupku po kome ta prava, za vreme ratnog stanja, ostvaruju vojni invalidi, odnosno korisnici porodične invalidnine.
Prava propisana ovim zakonom, osim prava iz stava 1. ovog člana, ne obezbeđuju se za vreme ratnog stanja.
Sredstva za ostvarivanje prava iz stava 1. ovog člana obezbeđuju se po propisu kojim je uređeno finansiranje federacije za vreme ratnog stanja.