Na osnovu člana 15. stav 2. tačka 2. Zakona o računovodstvu i reviziji ("Službeni glasnik RS", broj 46/2006) i člana 134. stav 2. Zakona o osiguranju ("Službeni glasnik RS", br. 55/2004 i 61/2005),
Guverner Narodne banke Srbije donosi
PRAVILNIK
O KONTNOM OKVIRU I SADRŽINI RAČUNA U KONTNOM OKVIRU ZA DRUŠTVA ZA OSIGURANjE
(Objavljen u "Sl. glasniku RS", br. 15 od 8. februara 2007, 3/09, 35/10)
I. OSNOVNE ODREDBE
Član 1.
Ovim pravilnikom propisuje se Kontni okvir za društva za osiguranje (u daljem tekstu: Kontni okvir), koji je odštampan uz ovaj pravilnik i njegov je sastavni deo, kao i sadržina pojedinih računa i grupa računa Kontnog okvira.
Društva za osiguranje (u daljem tekstu: društva) iskazuju stanje i promene imovine, kapitala i obaveza, kao i rashode i prihode, i utvrđuju rezultate svog poslovanja prema sadržini pojedinih računa u Kontnom okviru.
Društva za posredovanje, društva za zastupanje, preduzetnici - zastupnici u osiguranju, agencije za pružanje drugih usluga u osiguranju, kao i preduzeća i druga pravna lica koja imaju posebno organizovan deo za pružanje drugih usluga u osiguranju (lica iz čl. 4. i 5. Zakona o osiguranju), poslovne knjige vode prema pravilniku kojim je uređen kontni okvir i sadržina računa u kontnom okviru za privredna društva, zadruge, druga pravna lica i preduzetnike.
Lica iz stava 3. ovog člana dužna su da o prihodima ostvarenim po osnovu obavljanja poslova neposredno povezanih s poslovima osiguranja (poslovi iz člana 2. stav 5. Zakona o osiguranju) organizuju i vode evidenciju kojom se obezbeđuju podaci o tim prihodima, i to po društvima za koja su ta lica obavljala pomenute poslove i po vrstama poslova osiguranja s kojima su obavljeni poslovi neposredno povezani.
Član 2.
Stanje i promene imovine, kapitala i obaveza, prihodi i rashodi i utvrđivanje rezultata poslovanja evidentiraju se na osnovnim (trocifrenim) računima propisanim u Kontnom okviru, u skladu s Međunarodnim računovodstvenim standardima (MRS) i Međunarodnim standardima finansijskog izveštavanja (MSFI).
Propisani osnovni (trocifreni) računi se po potrebi, u skladu sa zahtevima MRS, MSFI i ovim pravilnikom, mogu raščlanjivati na analitičke račune, s tim da su društva dužna da pri tom u svojim poslovnim knjigama obezbede i podatke o:
1) stanju imovine, potraživanja i obaveza koji pokrivaju garantnu rezervu, koji pokrivaju tehničke rezerve i u okviru njih odvojeno matematičke rezerve, a pokrivaju i ostala sredstva društva, osim u okviru njih garantne rezerve i tehničke rezerve;
2) obavezama i potraživanjima od povezanih pravnih lica - matičnih i zavisnih i od ostalih povezanih pravnih lica, kao i podatke o ostalim obavezama i potraživanjima;
3) obavezama i potraživanjima s valutnom klauzulom, po osiguranicima;
4) obavezama i potraživanjima, po ročnosti;
5) pojedinačnim ispravkama vrednosti potraživanja koja nisu naplaćena u roku od 90 dana od dana dospeća, po dužnicima;
6) opštem indirektnom otpisu potraživanja u skladu s propisima za izvršavanje Zakona o osiguranju, po dužnicima;
7) rezervisanjima za gubitke po vanbilansnoj aktivi;
8) troškovima uprave, troškovima pribave osiguranja, zatim troškovima izviđaja, procene, likvidacije i isplate šteta, kao i o troškovima deponovanja i ulaganja sredstava osiguranja;
9) troškovima, prihodima i rezultatima za poslove osiguranja - po vrstama osiguranja i za poslove neposredno povezane s poslovima osiguranja, na način propisan u čl. od 63. do 63ž. ovog pravilnika.
Pod ročnošću obaveza i potraživanja u smislu stava 2. tačka 4. ovog člana podrazumevaju se sledeći rokovi dospeća: 1-7 dana, 8-30 dana, 31-90 dana, 91-180 dana, 181-270 i preko 270 dana.
Troškovi i prihodi iz stava 2. tač. 8. i 9. ovog člana evidentiraju se u poslovnim knjigama na osnovu dokumentacije o nastalim troškovima i prihodima (direktni troškovi i prihodi) i na osnovu kriterijuma za razvrstavanje indirektnih (opštih i zajedničkih) troškova i prihoda utvrđenih internim aktom društva.
II. SADRŽINA RAČUNA
Klasa 0: Neuplaćeni upisani kapital i stalna imovina
Član 3.
Na računima grupe 00 - Neuplaćeni upisani kapital, iskazuju se iznosi upisanih a neuplaćenih akcija i upisani a neuplaćeni udeli, prema nazivima računa ove grupe.
Na računu 000 iskazuju se iznosi upisanih a neuplaćenih običnih akcija u nominalnom iznosu, odnosno u dinarskoj protivvrednosti strane valute na dan upisa - zaduženjem ovog računa a u korist računa 310.
Uplata upisanih običnih akcija knjiži se na teret računa 241 u korist računa 000, za nominalnu vrednost upisanih običnih akcija, uz istovremeno knjiženje na teret računa 310, i u korist računa 300.
Razlika koja na dan bilansa može nastati između upisanog iznosa akcija i njegove vrednosti knjiži se zaduženjem ovog računa u korist računa 499 - ako je razlika pozitivna. U slučaju da je negativna, knjiženje se vrši odobrenjem ovog računa na teret računa 279. U momentu uplate knjiženje se vrši zaduženjem računa 499, odnosno odobrenjem računa 279 a u korist, odnosno na teret računa 320.
Kursne razlike po osnovu preračuna neuplaćenog upisanog kapitala u stranoj valuti knjiže se zaduženjem ovog računa u korist računa grupe 310. U slučaju da je kursna razlika negativna, knjiženje se vrši odobrenjem ovog računa, a na teret računa grupe 310.
Na računu 001 iskazuju se iznosi upisanih a neuplaćenih prioritetnih akcija u nominalnom iznosu, odnosno u dinarskoj protivvrednosti strane valute na dan upisa - zaduženjem ovog računa a u korist računa 311.
Uplata upisanih prioritetnih akcija knjiži se na teret računa 241 u korist računa 001 za nominalnu vrednost upisanih običnih akcija, uz istovremeno knjiženje na teret računa 311 i u korist računa 300.
Razlika koja na dan bilansa može nastati između upisanog iznosa prioritetnih akcija i njegove vrednosti knjiži se zaduženjem ovog računa u korist računa 499 - ako je razlika pozitivna. U slučaju da je negativna, knjiženje se vrši odobrenjem ovog računa na teret računa 279. U momentu uplate knjiženje se vrši zaduženjem računa 499, odnosno odobrenjem računa 279 a u korist, odnosno na teret računa 320.
Kursne razlike po osnovu preračuna neuplaćenog upisanog kapitala u stranoj valuti knjiže se zaduženjem ovog računa u korist računa grupe 311. U slučaju da je kursna razlika negativna, knjiženje se vrši odobrenjem ovog računa, a na teret računa grupe 311.
Na računu 002 iskazuju se iznosi upisanih a neuplaćenih udela u nominalnom iznosu, odnosno u dinarskoj protivvrednosti strane valute na dan upisa - zaduženjem ovog računa a u korist računa 312.
Uplata upisanih udela knjiži se na teret računa 241 u korist računa 002, za nominalnu vrednost upisanih udela, uz istovremeno knjiženje na teret računa 312, i u korist računa 301.
Razlika koja na dan bilansa može nastati između upisanog iznosa udela i njegove vrednosti knjiži se na način opisan za račun 000.
Član 4.
Na računima grupe 01 - Nematerijalna ulaganja, iskazuju se ulaganja u određeno nemonetarno sredstvo bez fizičkog sadržaja, koje služi za proizvodnju ili isporuku robe ili usluga, za iznajmljivanje drugim licima, ili se koristi u administrativne svrhe. Nematerijalna ulaganja priznaju se i vrednuju u skladu s MRS 38, MRS 36 i drugim relevantnim MRS.
Na posebnom analitičkom računu, odnosno računima u okviru računa nematerijalnih ulaganja iskazuje se ispravka vrednosti po osnovu obračunate amortizacije i eventualnog obezvređenja.
Gubitak po osnovu obezvređenja nematerijalnih ulaganja knjiži se, u zavisnosti od procenjenog preostalog korisnog veka upotrebe, vrednosnim usklađivanjem analitičkih računa nabavne vrednosti i ispravke vrednosti, na teret računa 580, odnosno na teret raspoloživih revalorizacionih rezervi na računu 330 ako su te rezerve prethodno formirane za konkretno nematerijalno ulaganje.
Na računu 010 iskazuju se ulaganja u razvoj čiji se efekti očekuju u periodu dužem od jedne godine. Pod razvojem se podrazumeva primena rezultata istraživanja ili drugog znanja radi pružanja novih, značajnijih osiguravajućih pokrića radi efikasnije zaštite osigurane imovine i lica ili usluga pre pristupanja komercijalnom korišćenju. Ulaganja u razvoj smatraju se nematerijalnim ulaganjima pod uslovom da postoje dokazi da će izvršeno ulaganje proizvesti buduću ekonomsku korist za društvo.
Na računu 011 iskazuju se ulaganja u nematerijalna pr